راز دوست داشتن بازی علی شادمان در یاغی

کاوه معین‌فر*

این روزها سریال "یاغی" از شبکه نمایش خانگی در حال پخش است و بازی علی شادمان در نقش "جاوید" مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است.

علی شادمان اگرچه متولد آذر 1375 و هنوز بسیار جوان است اما در زمینه بازیگری تجربه‌های زیادی را پشت سر گذاشته است، حضور در بیش از 15 فیلم سینمایی و 8 سریال دلیلی بر این ادعاست.

نخستین باری که علی شادمان بر روی پرده سینما آمد و اشک مخاطبان نشسته در سالن‌های سینما را درآورد فیلم «میم مثل مادر» ساخته مرحوم رسول ملاقلی‌پور (۱۳۸۵) بود. پسربچه معصومی به نام سعید با مشکلات ژنتیکی که اگرچه نحیف و لاغر بود، اما با چشمانی درشت و نگاهی معصوم به خوبی ویولون می‌نواخت.

گلشیفته فراهانی (سپیده) در این فیلم نقش مادر سعید را داشت که در داستان فیلم در حادثه بمباران شیمیایی سردشت آسیب دیده بود و از دوران جنینی سعید می‌دانست او با مشکلاتی به دنیا خواهد آمد، اما تصمیمش را برای مادر شدن گرفته بود. این کودک متولد شهر ایلام بیش از هرچیز به دلیل آشنایی و مهارتی که با نوازندگی داشت برای این فیلم انتخاب شده بود.

در خصوص بازیگری کودکان در سینما یک قانون نانوشته وجود دارد که همواره جواب داده است استفاده از کودکان معصوم ، انرژیک یا معصوم پر انرژی. یک نگاه ساده به نمونه‌های سینمای ایران گواهی بر این ادعاست : بابک احمد پور (خانه دوست کجاست/ عباس کیارستمی) ، مسعود گودرزی یا امیرو (ساز دهنی/ امیرنادری) ، مجید نیرومند (دونده/ امیر نادری) ، میر فرخ هاشمیان و بهاره صدیقی (بچه‌های آسمان/ مجید مجیدی) ، آیدا محمدخانی (بادکنک سفید/ جعفر پناهی) مهدی باقربیگی (قصه‌های مجید/ کیومرث پوراحمد) و …

علی شادمان هم از همان کودکی و فیلم میم مثل مادر در دسته این بازیگران کودک سینما قرار گرفت و اتفاقا نکته قابل توجه این است که بعد از بلوغ و بزرگ شدن هم باز در همین دسته باقی می‌ماند. شکل چهره و خصوصا چشمان، جنس صدا و فیزیک بدنی او باعث می‌شود از همان نگاه اول مخاطب با او ارتباط برقرار کند، اصطلاحا گفته می‌شود مخاطب با او سمپاتی دارد.

حال به این استعدادهای بالقوه زحمت و تلاش خود او برای انتخاب و ایفای نقش‌های متفاوت را اضافه کنیم طبیعتا بازیگری خواهد شد که به چشم خواهد آمد.

در همین سریال یاغی مشخص است که او برای ایفای نقش کشتی‌گیر و رسیدن به فیزیک بدنی متناسب نقش "جاوید" کار کرده است و مخاطب در مواجهه اول با او نمی‌گوید کشتی‌گیر که این شکلی نیست، حال شاید صد در صد منطبق با فیزیک و حالت بدن کشتی‌گیرها نباشد اما جاوید را به عنوان یک کشتی‌گیر می‌پذیرد.

با وجود این فیزیک ورزشکاری اما او همچنان جوانی ساده، معصوم و انرژیک است و حال قرار است در شرایطی قرار گیرد که از این سادگی و معصومیت هیچ خبری نیست و اتفاقا جهان، جهان تنازع بقاست یا به اصطلاح معروف اگر نخوری می‌خورنت. از اینجاست که نقش جاوید 2 شق اصلی پیدا می‌کند: اولی ساده، معصوم و صمیمی در میان خانواده و جمع دوستانش. دومی جنگجو، مبارز و پرتلاش در کشتی و مقابله با اتفاقات ریز و درشت پیش رو در زندگی.

به همین دلیل بازی علی شادمان به چشم می‌آید که همواره در یک موقعیت نمایشی قرار دارد، یا باید عملی انجام دهد یا باید عکس العملی نشان دهد، نقش او ایستا و خنثی نیست و باید اذعان داشت انصافا از پس این موقعیت‌های نمایشی به خوبی برآمده است. حتی در قسمت‌هایی که عاطی خواهرش را دزدیده بودند و او در شک و تردید گرفتار شده بود که چه کار کند خوب این موقعیت معلق و بغرنج را در بازیش نشان می‌داد (البته بگذریم که این موقعیت چنان در سریال طولانی شد که دیگر کارکردش را از دست داد).

شادمان در فیلم "شنای پروانه" محمد کارت هم نقش پسری به نام اشکان خروس را بازی می‌کرد. او در تک سکانس طولانی این فیلم، نقش جوانکی لات را دارد که با زرنگی و رندی سر (هاشم) را کلاه گذاشته و با پول او تولیدی مشروب راه انداخته است. اگرچه زمان نقش کوتاه بود اما بازی او در آنجا هم به چشم آمد. یا در فیلم "جان‌دار" هم باز نقش مکمل بود اما بازی روان و چشمگیری داشت. در فیلم "مردن در آب مطهر" ساخته نوید محمودی هم با ایفای نقش یک مهاجر اهل افغانستان توانست نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد شود.

علی شادمان به عنوان یک جوان بازیگر در این حرفه در حال رشد است و اتفاقا بر خلاف انتظارات غلط از بازیگران جوان در سینمای ایران نه چشم رنگی دارد و نه خواننده است و نه … او با تکیه بر استعداد، توانایی و زحمتی که برای ایفای نقش‌هایش کشیده، به این مرحله رسیده است.

در یک کلام علی شادمان معصوم ، انرژیک و پرتلاش است مانند جاوید و یا برعکس، به قول جاوید: بازی در این نقش کفته.

معنی کفِته:
اصطلاح کوچه بازاری "کَفِته" از کلمه کف دست می آید به این معنی که همه چیز کف دستته یعنی همه چیز حله و هیچ مشکلی نیست. وقتی به صورت خبری به کسی می گوییم کفته یعنی نگران نباش هیچ مشکلی نیست و همه چیز حله. وقتی به صورت سوالی از کسی می پرسیم کَفِتِه؟ یعنی آیا همه چیز روبراهه؟ مشکلی نیست؟

*نویسنده عصرایران