دردسر دوستی با روسیه/ آیا تهران شریک تحریم مسکو بخاطر جنگ با اوکراین می شود؟
داستان ارسال پهپادهای ایرانی به مسکو که برای اولین بار توسط روسها بیان شد، حالا دارد به جاهای باریک میرسد.
به گزارش جهان مانا، نشست غیرعلنی شورای امنیت درباره فروش پهپادهای ایرانی به روسیه امروز برگزار شد و آمریکا با صدور بیانیه ای ادعا کرد: « در حال حاضر شواهد فراوانی داریم که پهپادهای ساخت ایران به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین و برای حمله به شهروندان غیرنظامی و زیرساختهای مهم غیرنظامی به کار گرفته میشود».
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که این بیانیه را قرائت میکرد، افزود : « ما به همکاری با متحدان و شرکایمان به منظور جلوگیری از انتقال تسلیحات خطرناک به روسیه متعهدیم».
شورای امنیت متشکل از آمریکا، روسیه ، چین، فرانسه و بریتانیا است و به خاطر حق وتوی روسیه احتمال آنکه قطعنامه ای از سوی این شورا علیه تهران به تصویب برسد، نزدیک به صفر است اما قطعا میتواند بهانه لازم را به اتحادیه اروپا بدهد که می گوید «شواهد کافی برای تحریم ایران را به دلیل ارسال پهپاد به روسیه داریم».
زلنسکی رئیس جمهور اوکراین نیز صراحتا تصریح کرده که به دنبال بسیج یک واکنش بین المللی مناسب برای استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی است.
در نتیجه این تحرکات، با وجود اینکه اتحادیه اروپا در آستانه تصویب بسته تحریمی علیه تهران است، امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه می گوید: « به روسیه سلاح نداده ایم، اوکراین سند دارد، رو کند»
وی که در گفتگو با همتای کرواسیاش به موضوع پهپادها واکنش نشان داد، افزود: «ما قویا مخالف جنگ و تسلیح هر یک از طرفین جنگ بوده و هستیم و به مقامات اوکراین گفته‌ایم چنانچه سندی در خصوص استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین وجود دارد، ارائه کنند.»
داستان پهپادها از کجا شروع شد؟
از آغاز جنگ روسیه که علیه اوکراین به راه افتاد، مقامات مسئول ایران اگرچه اعلام بی طرفی کردند اما از چند ماه اخیر، ادعاهایی درباره ارسال محموله پهپادی از سوی تهران به روسیه، از سوی خبرگزاری های خارجی مخابره شد. از جمله روزنامه آمریکایی واشنگتن پست به نقل از مقامات پنتاگون و برخی دولت‌های متحد ایلات متحده اوایل شهریور مدعی شد که «هواپیماهای باری روسی ۱۰ روز پیش با محموله‌ای از پهپادهای ایرانی، تهران را به مقصد روسیه ترک کردند.» بعد از آن اخباری مبنی بر انعقاد قرارداد تسلیحات نظامی میان ایران و روسیه منتشر شد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، آن موقع اگرچه «همکاری فناوری میان ایران و روسیه» را تایید کرد اما گفت ترجیح تهران، حل دیپلماتیک مسائل است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز در واکنش به اخباری درباره قرارداد گزارش‌شده در مورد خرید پهپادهای ایرانی گفت که ریاست جمهوری روسیه «هیچ نظری در این مورد ندارد.»
اما این تازه شروع داستان بود. آن موقع روسیه صراحتا دریافت پهپاد از ایران را تکذیب نکرد تا اینکه کمی بعد، غرب به نقل از دستگاه های اطلاعاتی خود مدعی شد انتقال پهپادها به مسکو با مشکل فنی مواجه شده است. این موضوعی بود که فلاحت پیشه نماینده سابق مجلس در گفتگو با شرق آن را تایید کرد . این فعال سیاسی اصولگرا گفت: «روسیه از همان ابتدا عنوان کرده بود که ما محموله‌های پهپادی را از ایران خریداری کرده‌ایم و آن را در جنگ اوکراین به کار بسته‌ایم. حتی روسها پا را فراتر گذاشتند و از نظر کیفی قدرت پهپادهای ایرانی را زیر سؤال بردند و عنوان داشتند که پهپادهای ایرانی کیفیت لازم و کارایی مدنظر روسیه را در جنگ ندارد. یعنی در همین مسئله هم روسیه برخورد نامناسبی با ایران داشت.»
بعد از آن که خبرگزاری رسمی دولت یعنی ایرنا گزارشی تبلیغی درباره پهپادهای ساخت ایران منتشر و استفاده از آنها را در جنگ اوکراین تایید کرد، کییف مدعی است بیش از ۱۲ پهپاد ساخت ایران را در آسمان این کشور سرنگون کرده است و عکس یکی از آنها را نیز منتشر کرد.
پس از آن تنش اوکراین با ایران فراتر از کلام رفت و به خواست اوکراین، سفارت ایران در کییف تعطیل شد . تا آن موقع فقط تهران بود که ادعاها درباره ارسال پهپاد به روسیه را تکذیب میکرد و می گفت «ایران هیچ سلاحی را برای هیچکدام از طرفین جنگ صادر نکرده است» ؛ تا اینکه بالاخره روسها نیز سکوت خود را که حمل بر تایید حضور پهپاد ایرانی در اوکراین میشد، شکستند و دیمیتری پولیانسکی دیپلمات ارشد روسیه در سازمان ملل در رابطه با ادعای ارسال پهپادهای ایران به روسیه گفت: «آن ها برای متهم کردن ایران کوته فکر هستند.»
اما دیگر دیر شده بود چرا که موضوع به شورای امنیت کشیده شده است و امروز اولین جلسه شورای امنیت سازمان ملل بصورت غیرعلنی درباره این قضیه برگزار شد. این نشانه خوبی نیست و میتواند زنگ خطری برای تهران باشد تا علاوه بر روسیه که به خاطر راه انداختن جنگ علیه اوکراین، مورد تحریم آمریکا و اتحادیه اروپا قرار گرفته است، مشمول تحریم های تازه بخاطر ادعای همکاری تهران با مسکو علیه کی یف شود.
به گفته ناظران سیاسی، این اتفاق اگر رخ بدهد ، حتما خوشایند کرملین است زیرا هم به تنش میان ایران و غرب بر سر فعالیتهای هسته ای تهران افزوده خواهد شد و هم در جنگ اوکراین یک شریک امنیتی برای خود یافته است. در این میان، گره افتاده بر سر راه مذاکرات نحوه بازگشت تهران و واشنگتن به برجام نیز، کورتر از قبل خواهد شد که این هم موضوع مطلوبی برای روسیه است زیرا منافع روسیه همچنان در تیره بودن روابط ایران با آمریکایی است که با او رقابت دیرینه ای دارد.
