مجازات فرهنگ و هنر و پیامدهای آتی آن

محمدرضا جوادی یگانه*

حمید فرخ‌نژاد پس از آنکه قسط آخر بازی‌اش در سریالی در شبکه خانگی را گرفت، از ایران رفت و ظاهرا با توجه به موضع‌گیری او، سریال هنوز تولیدنشده،‌ متوقف‌شده تلقی می‌شود.

در این سه‌ماهه، برخی هنرمندان حجاب خود را کنار گذاشتند یا در باره اعتراضات نظر دادند. واکنش نظام فرهنگی به این رفتارها، منع بود،‌ ممنوعیت پخش فیلم یا سریالی که آن هنرمند در آن نقش داشته است. اما به نظرم جدای از اینکه افراد حق اعتراض و اظهار نظر دارند و برای ممنوعیت‌های اجتماعی به دلیل اظهارنظرشان، دادگاه صالحه باید تصمیم بگیرد، دو نکته مهم است.

اول اینکه اثر متعلق به بازیگر یا کارگردان نیست، بلکه مالک اثر فرد دیگری است و تنبیه مالک اثر بخاطر رفتار فردی دیگر، منصفانه نیست.

دوم اینکه به نظرم این مساله دامی است که پیش پای مسئولان فرهنگی و هنری کشور پهن شده تا برخوردهای تندی با یک اثر، به دلیل رفتار یا گفتاری بیرون از خود اثر داشته باشند. فرق است بین کشف حجاب در فیلم و کشف حجاب بازیگر بیرون از فیلم، و این نظر من من در باره رفتارها و سخنان بیرون از فیلم و سریال است.

نتیجه چنین رفتارهایی، تضعیف فرهنگ و هنر در ایران است که اتفاقا از موفق‌ترین بخش‌های جامعه ایران و باعث سربلندی ایران در جهان است. یادمان نرفته که با بیرون رفتن مرجعیت رسانه‌ای از داخل به خارج کشور،‌ چه زیان‌هایی وارد شد. این اقدام، ادامه همان رفتار است، ‌این بار به جای رسانه، هنر را نشانه گرفته است. متوجه تندروی‌هایی باشیم که پیامدهایی تاسف‌بار به دنبال خواهد داشت و از الان جلوی آن را بگیریم.

*جامعه شناس

دیدگاه