افزایش افسارگسیخته قیمت نفت چه تبعاتی دارد؟
بهطورکلی تصور میشود افزایش قیمت نفت باعث افزایش تورم و کاهش رشد اقتصادی شود؛ از نظر تورم، قیمت نفت مستقیماً بر قیمت کالاهای ساختهشده با فرآوردههای نفتی تأثیر میگذارد. نفت خام سالیان سال نقش رهبری بازارهای مالی بزرگ دنیا را در دست داشته تا اینکه در سال 2020 با پاندمی کرونا، جنگ نفتی عربستان و روسیه و تنشهای ژئوپلیتیک بهوجودآمده در خاورمیانه، وضعیت این طلای سیاه تغییر کرد.
به گزارش جهان مانا به نقل از قرن نو، یکی از به یادماندنیترین روزهای سال 2020 برای بازار نفت 20 آوریل بود؛ روزی که قیمت نفت وست تگزاس آمریکا تا منفی 37 دلار پایین آمد. این کاهش قیمت همزمان با کاهش چشمگیر تقاضا و تولید بیرویه نفت در نتیجه پاندمی کرونا اتفاق افتاد.
در سال 2019 نفت جهش خیرهکنندهای را تجربه کرد؛ زمانیکه یک کارخانه تولید نفت در عربستان سعودی هدف حمله قرار گرفت و این اتفاق منجر به کاهش پنجاه درصدی تولید نفت خام این کشور و پنج درصدی تولید نفت خام جهانی شد و بازار نفت نیز بلافاصله بعد از وقوع این اتفاق افزایش پانزده درصدی قیمت را تجربه کرد. پس از این اتفاق و بهبود روند تولید نفت در عربستان سعودی قیمت نفت دوباره کمی تعدیل شد اما یک درگیری ژئوپلیتیک دیگر در اکتبر سال 2019 دوباره قیمت نفت را بالا برد؛ بهطوریکه هر بشکه نفت برنت به قیمت هفتاد دلار و هر بشکه نفت وست تگزاس به قیمت 63 دلار رسید و قیمت این طلای سیاه تا ژانویه 2020 بالا ماند و با کاهش تنشهای ژئوپلیتیک دوباره نفت مسیر کاهشی را در پیش گرفت.
همزمان با کاهش تنشهای ژئوپلیتیک شیوع ویروس کرونا در جهان گسترش یافت و پیشبینی تحلیلگران از قیمت این نفت خام در سال 2020 تغییر کرد اما آنچه بر سر بازار نفت آمد حتی از پیشبینی تحلیلگران نیز بدتر بود و درگیریهای عربستان سعودی و روسیه بر سر کاهش تولید نفت منجر شد تا این طلای سیاه سقوط بیسابقهای را تجربه کند؛ بهطوریکه در تاریخ 31 مارس قیمت هر بشکه نفت وست تگزاس به بیست دلار رسید و هر بشکه نفت برنت نیز تا 22 دلار و 74 سنت پایین آمد؛ باوجوداین، عربستان و روسیه در تاریخ 12 آوریل 2020 برای کاهش تولید نفت با اوپک توافق کردند.
با وجود توافق اوپک و روسیه و عربستان قیمت نفت در نتیجه کاهش تقاضا فرازوفرودهای زیادی را پشت سر گذاشت و نوسانات بیرویه قیمت نفت منجر شد تا مشاغل زیادی که در این صنعت فعالیت میکردند از بین بروند و کمپانیهای زیادی نیز ورشکست شوند.
این روزها اما بازار نفت در حال احیا شدن است. درحالحاضر هر بشکه نفت وست تگزاس 76 دلار و 75 سنت قیمت خورده و هر بشکه نفت برنت نیز 77 دلار و 49 سنت قیمت دارد و گفتنی است که نفت خام سنگین ایران نیز درحالحاضر 69 دلار و هفتاد سنت قیمت دارد.
افزایش تقاضا برای این طلای سیاه در ماههای اخیر و سیاستهای اوپک پلاس برای کنترل عرضه نفت به بازار قیمت آن را به مرز هشتاد دلاری رسانده است. ویتول اعلام کرده که بازارهای جهانی نفت به نفت خام بیشتری نسبت به برنامه اوپک پلاس برای افزایش تولید نیاز دارند.
در نشست اوپک پلاس چه گذشت؟
گروه اوپک پلاس که شامل تولیدکنندگانی نظیر عربستان سعودی، امارات متحده عربی، روسیه و کشورهای دیگر میشود، روز جمعه برای دومین روز به مذاکراتشان در خصوص سیاست تولید نفت ادامه دادند. امارات متحده عربی به توافق نفتی روز پنجشنبه که تحت آن دو میلیون بشکه در روز دیگر به تولید نفت گروه اوپک پلاس تا پایان سال ۲۰۲۱ افزوده میشود، اعتراض کرد.
توافق اوپک پلاس با درخواست نامعقول عربستان سعودی معلق ماند؛ این کشور اعلام کرده تازمانیکه مبنای کاهش تولید آن تنظیم شود و سهمیه تولید آن افزایش یابد این قرارداد را معلق نگه میدارد.
تحلیلگران براینباورند که درخواست تنظیم سهمیه تولید، هفتصد هزار بشکه در روز به تولید امارات اضافه میکند و سایر اعضای اوپک پلاس هم احتمالاً تقاضای مشابهی خواهند داشت.
ابراز نگرانی کاخ سفید از گرانی در بازار نفت
کاخ سفید روز جمعه درباره تأثیر افزایش قیمتهای نفت بر مصرفکنندگان آمریکایی ابراز نگرانی کرد؛ اما اعلام کرد معتقد است تولیدکنندگان توانایی تولید به میزان کافی را دارند.
جن ساکی، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید به خبرنگاران گفت: درحالحاضر، براینباوریم که ظرفیت مازاد تولید کافی نفت در سطح جهانی وجود دارد. به دلیل احیای اقتصاد جهانی و ازسرگیری فعالیت عادی مصرفکنندگان، شرایط بازار نفت تغییراتی پیدا کرده است.
تبعات گرانی نفت چیست؟
بهطورکلی، تصور میشود افزایش قیمت نفت باعث افزایش تورم و کاهش رشد اقتصادی میشود؛ از نظر تورم، قیمت نفت مستقیماً بر قیمت کالاهای ساختهشده با فرآوردههای نفتی تأثیر میگذارد و ازطرفدیگر، افزایش قیمت نفت میتواند عرضه کالاهای دیگر را کاهش دهد؛ زیرا هزینههای تولید آنها را افزایش میدهد.
هنگام افزایش قیمت نفت، قیمت بنزین نیز بهتبع آن افزایش پیدا میکند و با افزایش قیمت بنزین، به احتمال زیاد سهم بیشتری از بودجه خانوارها برای آن هزینه میشود که هزینه کمتری برای خرید کالاها و خدمات دیگر به جا میگذارد و این امر به رکود دامن میزند و همین امر در مورد مشاغلی که کالاهای آنها باید از مکانی به مکان دیگر حمل شود یا از سوخت به عنوان ورودی اصلی استفاده میکنند (مانند صنعت هواپیمایی) نیز صدق میکند و تأثیر قیمت بنزین بر خدمات آنها، منجر به گرانی افزایش نرخ خدماتدهی آنها خواهد شد.
5965