صادرات واکسن برکت با نصف قیمت تولید!
بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت در تازه‌ترین اظهارات خود گفته ایران آمادگی دارد ۵۰ هزار دز واکسن داخلی کرونا را به کشورهای افریقایی صادر کند. آمارهای گمرک ایران نشان می‌دهد واکسن‌های صادراتی تاکنون از نوع برکت بوده است. ایران این واکسن‌ها را یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلار فروخت که کمتر از یک صدم بدهی دولت به تولیدکنندگان واکسن‌های داخلی کروناست. واکسن‌هایی که تولیدکنندگان می‌گفتند در انبارها مانده و متقاضی ندارد.
به گزارش جهان مانا به نقل از تجارت نیوز، وزیر بهداشت اخیرا درباره موفقیت ایران در مدیریت کرونا و واکسیناسیون کرونا در کشور گفت. او با اشاره به صادرات واکسن داخلی کرونا به ونزوئلا، گفت: «۶ مرکز تولید واکسن در ایران مشغول فعالیت هستند. این مراکز آمادگی صادرات واکسن را دارند.»
یکی از این مراکز، گروه دارویی برکت است که در بحران کرونا حواشی زیادی داشت. روزهایی که روی تولید واکسن داخلی و برکت پافشاری می‌شد و واردات واکسن کرونا ممنوع بود. زمانی که این پافشاری روی تولید واکسن ایرانی، مرگ‌های چند صد نفری برای ایرانیان در پی داشت. حالا هم در لیست صادرات و فروش واکسن کرونا فقط نام برکت است.
واکسن برکت به نصف قیمت فروخته شد!
روح‌الله لطیفی، سخنگوی گمرک به تجارت‌نیوز می‌گوید: «بر اساس آمارهای گمرک، ۱۰۰ هزار و ۵۰۰ دز واکسن برکت به ونزوئلا صادر شد و ۲۰۰ هزار دز واکسن برکت نیز به اسپانیا رفت.» البته مقصد اصلی این واکسن‌ها که به اسپانیا رفت، مشخص نیست.
لطیفی می‌گوید این واکسن‌ها با قیمت ۴ دلار فروش رفته که مجموعا یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلار می‌شود. به عبارتی ایران حدود ۳۵ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان واکسن به کشورهای دیگر فروخته است. البته با نرخ فعلی دلار که در نوسان است. این در حالی است که سال گذشته محمدرضا شانه‌ساز، معاون وقت وزیر بهداشت، هزینه تولید هر دز واکسن برکت را ۲۰۰ هزار تومان اعلام کرد.
بر این اساس ۳۰۰ هزار دز واکسن صادراتی کرونا، در ایران حدود ۶۰ میلیارد تومان آب خورد و ایران حدود نصف قیمت این واکسن‌ها را فروخت.
۲۰۰ میلیارد تومان هزینه واکسن‌های اهدایی به مالی
از سوی دیگر برخی از واکسن‌ها نیز اهدا می‌شود. سخنگوی گمرک می‌گوید: «واکسن‌های اهدایی کرونا در لیست ما نیست. در اوج بحران کرونا، ۲۸ میلیون دز واکسن اهدایی به ایران وارد شد. واکسن‌های اهدایی ایران در مقابل این میزان، کم است.»
ایران ۳۰۰ هزار دز واکسن برکت به ونزوئلا و اسپانیا صادر کرده است. این واکسن‌ها با قیمت حدود ۳۵ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان فروخته شد. این در حالی است که هزینه تولید این واکسن‌ها در ایران ۶۰ میلیارد تومان هزینه بر جای داشت. به عبارتی ایران تقریبا نصف قیمت این واکسن‌ها را فروخته است
آمار رسمی و مشخصی از واکسن‌های اهدایی ایران در دست نیست. از آنجا که در لیست گمرک نیستند از مجاری غیررسمی از کشور خارج و اهدا می‌شود. اخیرا اما امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در جریان سفر خود به مالی، ۱۰۰ هزار دز از مجموع یک میلیون دز واکسن اهدایی برکت را به مالی تحویل داد.
اگر با همان قیمت هر دز ۲۰۰ هزار تومان حساب کنیم، ۲۰۰ میلیارد تومان واکسن تنها در این یک قلم اهدا شد. اما این اهدا هم در ادامه انبار واکسن‌های داخلی کرونا بود و تولیدکنندگان از انبار این واکسن‌ها گلایه داشتند.
مصطفی قانعی راد، دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری می‌گوید: «واکسن‌ها چون تاریخ مصرف دارند، نمی‌توانند در انبارها بمانند. اگر بتوانیم بخشی از این واکسن‌ها را برای متقاضیان صادر کنیم، می‌توان واکسن‌های جدید را جایگزین آن کنیم. در حال حاضر کشورهای اطراف ما متقاضی واکسن کرونا نیستند.»
۸ هزار میلیارد تومان هزینه تولید واکسن کرونا در ایران
صادرات واکسن هم نمی‌تواند گوشه‌ای از بدهی دولت به تولیدکنندگان واکسن داخلی را صاف کند. پیش از این حسین صفوی، رئیس هیات امنای ارزی وزارت بهداشت گفته بود مجموع قراردادها با واکسن داخلی هشت هزار و ۶۵۶ میلیارد تومان بوده و میزان بدهی ما پنج هزار و ٣٠٠ میلیارد تومان است.
ضمن اینکه عبدالحسین روح‌الامینی، نماینده مجلس به تجارت‌نیوز می‌گوید: «تا هفته گذشته بدهی دولت به تولیدکنندگان واکسن داخلی پرداخت نشده بود. در این چند روز هم فکر نکنم، باید از خودشان پرسید.» به عبارتی درآمد حاصل از فروش و صادرات واکسن کرونا، تنها ۰٫۶۷ درصد بدهی دولت به تولیدکنندگان واکسن است.
اردیبهشت سال جاری تولیدکنندگان واکسن کرونا در نشست کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفتند دولت به تعهدات خود عمل نکرده و واکسن‌ها در انبارها مانده است. مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در این جلسه گفت: «اگر دولت از شرکت‌های دانش بنیان حمایت نکند ورشکست می‌شوند.»
یکی از این شرکت‌ها یک ماه بعد تولید را متوقف کرد و اعلام کرد واکسن‌ها را نخریدند و در انبارها ماند. حالا هم لیست گمرک نشان می‌دهد که بخشی از واکسن‌های انبارها با نصف قیمت فروش رفت.
محمدحسین فلاح مهرآبادی، معاون تحقیقات و فناوری مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی گفت: «وزارت بهداشت اعلام کرد که ۳ و نیم میلیون دز واکسن تولید کنید تا قرارداد خرید آن را امضا کنیم. مؤسسه رازی نیز این واکسن‌ها را تولید کرد، اما خبری از قرارداد خرید نشد و الان این واکسن‌ها در انبار‌های مؤسسه رازی هستند که براساس قیمت ۱۸۰ هزار تومانی که برای هر دز این واکسن در نظر گرفته شد، ۶۳۰ میلیارد تومان هزینه تولید این ۳ و نیم میلیون دز واکسن شد.»
او درباره دلیل توقف تولید واکسن کووپارس گفت: «واکسن کرونا در کشور بازار ندارد. کالایی هم که بازار نداشته باشد خط تولید آن تعطیل می‌شود.»
