اعتماد به نفس با عزت نفس چه تفاوتی دارد؟

سیده معصومه طباطبایی، روانشناس در استودیوی سلام تهران حضور پیدا کرد تا با مجری برنامه به گفت‌وگو بپردازد.

وی در این برنامه درباره عزت نفس و راهکارهایی برای دستیابی به آن  سخن گفت.

طباطبایی گفت: ما این جمله پرتکرار را خیلی شنیده‌ایم که اگر به خودت باور داشته باشی، می‌توانی هر چیزی را به دست آوری. این جمله ارتباط مستقیمی با عزت نفس دارد. نکته مورد توجه این است که نباید عزت نفس را با اعتماد به نفس اشتباه گرفت. عزت نفس، ذیل اعتماد به نفس است.

وی بیان داشت: این بدان معناست که کسی که اعتماد به نفس داشته باشد، لزوما از عزت نفس برخوردار نخواهد بود، اما برعکس آن همواره برقرار است.

وی افزود: عزت نفس به معنای احساس ارزشمند بودن از طرف خود فرد است. برای مثال اگر ما از مهارتی برخوردار باشیم، کارمان را راحت و با تسلط انجام می‌دهیم. این بدان معناست که ما در این زمینه به خصوص اعتماد به نفس داریم.

وی متذکر شد: در واقع ما زمانی می‌توانیم از عزت نفس نیز برخوردار باشیم که قلبا به توانایی خود باور داشته باشیم.

طباطبایی اظهار داشت: عزت نفس در باور به خود به صورت واقع‌نگرانه با تمام ویژگی‌های مثبت و منفی خلاصه می‌شود. یعنی ما خود را، با تمام ویژگی‌هایمان بپذیریم.

این روانشناس متذکر شد: البته باید در این موضوع به افراط و تفریط آگاه باشیم. اگر در خودارزشمندی دچار افراط شویم، خودشیفتگی حاصل می‌شود. برعکس آن نیز اعتماد به نفس ما را پایین می‌آورد و ما را گوشه‌گیر و افسرده می‌کند.

وی در ادامه گفت: همه ما در فطرت خود از عزت به نفس برخورداریم. این به خود ما بستگی دارد که آن را رشد دهیم یا از بین ببریم. برای مثال یک کودک، اغلب توانایی انجام هر کاری را در خود می‌بیند.

وی ابراز کرد: این پدر، مادر و بزرگ‌ترهای او هستند که بعضا با بزرگ شمردن عیب‌ها و اشتباهات ساده کودک، عزت نفس و در ادامه اعتماد به نفس او را خدشه‌دار می‌کنند.

طباطبایی اظهار داشت: راهکارهای متعددی برای افزایش عزت نفس وجود دارد. یکی از رایج‌ترین آن‌ها این است که ده مورد از نقاط مثبت و منفی مربوط به خود را بنویسیم.

این روانشناس ادامه داد: بعد از آن باید نقاط قوت را دائما مرور کنیم و به توانایی‌های خود آگاه شویم. در مقابل نقاط ضعف را با این نگاه مرور کنیم که می‌خواهیم به آن‌ها آگاه شده و به اصلاحشان بپردازیم.

وی افزود: مساله مهم دیگر در زمینه عزت نفس این است که مسئولیت بپذیریم. کسانی که عزت نفس پایینی دارند، از پذیرفتن مسئولیت دوری می‌کنند، لذا رویارویی با این موضوع می‌تواند باعث شود این افراد کم‌کم به ارزش خود پی ببرند.

وی گفت: بعضا افراد این باور اشتباه را دارند که کسانی که از عزت نفس پایین برخورداند، عموما افرادی با ضریب هوشی پایین و ناتوانند. در صورتی که اتفاقا افراد توانمند، عموما به واسطه کمالگرایی نمی‌توانند عزت نفس بالایی داشته باشند.

طباطبایی تصریح کرد: لذا باید از کمالگرایی دوری کنیم و همواره بابت نقاط قوت خود شکرگزار باشیم و به تقویت‌ آن‌ها بپردازیم تا عزت نفس بالایی نیز داشته باشیم.