چرا آمار غرق شدن در رودخانهها بیشتر از دریا است؟
آمارهای سازمانهای امدادی حاکی از آن است که بیشترین میزان غرقشدگی مربوط به رودخانهها است و نکته قابل تامل اینکه بیشترین میزان فوت ناشی از غرق شدگی نیز در استانهای مرکزی و فاقد خط ساحلی رخ داده است؛ اما چرا برخی هشدارها را جدی نمیگیرند.
به گزارش جهان مانا، غرق شدگی سومین علت مرگهای ناشی از حوادث است. به طور میانگین این حادثه در روزهای آخر هفته و در ماههای گرم سال شایعتر است و بیشتر قربانیان آن را کودکان و نوجوانان شامل میشوند. براساس آمارهای سازمان پزشکی قانونی کشور، غرق شدگی در مردان بیشتر از زنان است همچنین بیماریهای زمینهای مانند صرع، بیماریهای قلبی، ضعف عضلانی میتواند فرد را مستعد غرقشدگی کند.
غرق شدگی به معنی ورود آب به داخل ریهها و مجاری تنفسی و سپس خفگی و فرو رفتن در آب است. افراد غرق شده دچار کاهش اکسیژن رسانی به بدن یا هیپوکسی شده و در نتیجه آسیب به سلولهای عصبی در دقایق اولیه بعد از غرق شدگی اتفاق میافتد.
مسئولان امدادی کشور میگویند در فصول مختلف سال شاهد غرق شدگی هستیم؛ گاه غرق شدگی در دریای جنوب و شمال، گاه در رودخانهها و گاهی نیز در استخرهای کشاورزی، خانگی و سدها اتفاق میافتد البته بر اساس آمار سازمان اورژانس کشور در سالهای اخیر بیشتر غرقشدگیها در رودخانهها اتفاق افتاده است؛ اما چرا رودخانه بیشتر جان میگیرند؟ پاسخ آن به نظر میرسد تغییرات اقلیم باشد.
خانوادهای علاقهمند به طبیعت، کنار رودخانه (البته شاید کلمه درست بستر رودخانه باشد) کمپ کردهاند؛ رودخانهای که به دلیل خشکی چند سالی است تقریبا خشک شده و آب چندانی در آن جاری نیست و این افراد نیز با این تصور که این میزان آب رودخانه خطری برای آنها ندارد، چادرهایشان را برپا کردند اما تنها یک بارش سیل آسا چند دقیقهای کافی است که آب زیادی را از بالای رودخانه به پایین بیاورد و تمام بستر و حریم رودخانه را از آب مملو کند. اتفاقی که یکباره و دور از انتظار رخ میدهد و بسیاری از غرق شدگیها در رودخانههای کشور به همین سبب رقم میخورد.
بابک یکتاپرست سخنگوی سازمان اورژانس کشور با اشاره به آغاز فصل تابستان و شروع سفرهای تابستانی خانوادهها گفت: همواره در این فصل شاهد افزایش میزان غرق شدگیها هستیم که بیشترین میزان غرق شدگیها در رودخانهها، استخرهای کشاورزی و سدها اتفاق میافتد.
وی با اشاره به آمار غرقشدگی از ابتدای سال تا پایان هفته نخست خرداد، اظهار داشت: در این مدت، ۲۶۳ نفر غرق شدند که ۷۶ درصد از آنها آقایان و ۲۴ درصد خانمها بودند و از این تعداد ۱۰۴ نفر از این افراد مصدوم و ۱۵۹ نفر فوت کردند.
یکتاپرست افزود: در میان آمار غرقشدگان، از یک سال تا ۸۰ سال دیده میشود همچنین میانگین سنی آنها ۲۳ سال بوده است.
سخنگوی سازمان اورژانس کشور اظهار داشت: بیشترین میزان غرقشدگی به ترتیب در استانهای بوشهر، سیستان و بلوچستان، فارس و اصفهان رخ داده و بیشتر آنها در رودخانههای این استانها بوده است.
وی در ادامه از علاقهمندان به حضور در طبیعت خواست از اتراق در بستر و حریم رودخانهها پرهیز کنند و در نقاطی از رودخانه که سنگ صیقل خورده دیده میشود استقرار نیابند زیرا به معنای آن است که پیش از این در این موقعیت آب جاری بوده است و ممکن است با بارش شدید باران در زمای کوتاه سیلاب جاری شود.
یکتاپرست دلیل افزایش آمار مصدومان و فوتیهای ناشی از غرق شدگی را بیتوجهی مردم و اتراق در بستر رودخانهها عنوان کرد و افزود: معمولا در این فصلها بیشتر غرقشدگیها در رودخانهها اتفاق میافتد؛ مردم تصور میکنند حجم آب رودخانه کم است و خطری وجود ندارد. غافل از اینکه بارشهای موسمی میتواند در کمترین زمان تمام بستر رودخانه را پر کند.
طبق آمار تازهای که سازمان اورژانس کشور منتشر کرد، از ابتدای فروردین امسال تا اوایل خرداد، شاهد افزایش ۲۸ درصدی در تعداد موارد غرق شدگی هستیم و نکته قابل توجه این است که بیشترین میزان فوت ناشی از غرق شدگی در استانهای مرکزی و فاقد خط ساحلی و دریا یعنی فارس، اصفهان و تهران ثبت شده و در نام استانهای ساحلی مانند مازندران، گیلان، بوشهر، هرمزگان و دیگر استانها دیده نمیشود.
گزارش سازمان اورژانس کشور نشان میدهد رودخانهها با ۲۴ درصد، دریا با ۱۶ درصد و استخرهای شنای خانگی و عمومی با ۱۶ درصد بیشترین میزان فوتی ناشی از غرق شدگی را ثبت کردند همچنین سدها و آببندها با ۶ درصد، دریاچه های طبیعی با ۶ درصد و کانالهای آب کشاورزی با ۷ درصد میزان غرق شدگی را داشتند.
توصیههای کلیدی برای پیشگیری از غرق شدگی
پیش از این نیز سازمان پزشکی قانونی توصیه هایی برای پیشگیری از غرق شدگی اعلام کرده است که توجه به این نکات کلیدی می تواند از وقوع یک اتفاق ناگوار و تلخ جلوگیری کند.
- بسیاری از رودخانه ها با وجود ظاهری آرام بسیار خطرناک و عمیق هستند به نحوی که فرد بعد از چند قدم جلو رفتن در رودخانه متوجه عمق زیاد آن و گرفتار گردآب می شود، بنابراین توصیه می کنیم بدون اطلاع از وضعیت رودخانه هرگز برای شنا در آن اقدام نکنید.
- آشنایی با فنون اولیه شنا و آشنایی با محدودیت ها و رعایت آنها از ابتدایی ترین الزامات قبل از شنا است.
- خانواده ها باید به نکات ایمنی و تابلو های هشدار دهنده مناطق ممنوعه شنا توجه جدی داشته باشند، چراکه خطر غرق شدن در این مناطق به مراتب بیشتر از نقاط سالم سازی دریا است - اطلاع از وضعیت عمق آب قبل از تصمیم به شیرجه زدن و حتی قبل از ورود به آب ضروری است، چرا که شیرجه در آب های کم عمق خطر ضربه به سر و نیز شکستگی گردن را به دنبال دارد همچنین ورود به آب های عمیق برای مبتدیان، خطر غرق شدگی را افزایش می دهد.
- بررسی دمای آب نیز ضروری است، به عنوان مثال اگر مدت زیادی در آفتاب مانده اید از وارد شدن ناگهانی به آب سرد خودداری کنید، علت این توصیه پیشگیری از شوک دمایی است.
- به هیچ وجه تنها و در محیط هایی که نجات غریق وجود ندارد، شنا نکنید.
- از شوخی های خطرناک در آب و موقع شنا بپرهیزید.
- پس از مصرف داروهایی که موجب خواب آلودگی یا شل شدن عضلات می شوند، شنا نکنید.
- به هیچ وجه تشت های آب و لگن ها و یا حوضچه های کوچک آب را در جایی که کودک خردسال وجود دارد، بدون توجه رها نکنید.
- در حمام و حین استفاده از وان مراقب کودکان و سالمندان باشید.
- توانایی خود را در شناکردن بیش از حد در نظر نگیرید، یک سوم قربانی های غرق شدگی با فن شنا به طور کامل آشنا بوده اند.
- در صورت مواجهه با یک غریق، اگر با فن نجات غریق آشنا نیستید، سعی کنید فقط با استفاده از چوب یا طناب یا جلیقه نجات و یا تشکیل زنجیره انسانی به وی کمک کنید.
- برای نجات یک غریق، اول امنیت خود را در نظر بگیرید، از پشت به غریق نزدیک شوید و از او بخواهید تقلا نکند.
- پس از رساندن غریق به ساحل، به سرعت با اورژانس تماس بگیرید.