نقرس چیست و برای درمانش چه باید کرد؟
نقرس اغلب در دوره‌هایی بدون علامت و دوره‌هایی علامت‌دار رخ می‌دهد. وقتی علائم وجود دارند، به آن حمله یا شعله‌ور شدن بیماری می‌گویند.
حملات نقرس می‌توانند همراه با درد، تورم، قرمزی و مشکل در حرکت دادن مفصل باشند و معمولا یک تا دو هفته طول می‌کشند. طیف گسترده‌ای از عوامل می‌توانند سبب حمله نقرس شوند: از غذا گرفته تا دارو و کم‌آب شدن بدن.
نقرس نوع رایجی از آرتریت است که می‌تواند هر مفصلی را درگیر کند و اغلب انگشت بزرگ پا درگیر نقرس می‌شود. نقرس اغلب در دوره‌هایی بدون علامت و دوره‌هایی علامت‌دار رخ می‌دهد. وقتی علائم وجود دارند، به آن حمله یا شعله‌ور شدن بیماری می‌گویند. حملات نقرس می‌توانند همراه با درد، تورم، قرمزی و مشکل در حرکت دادن مفصل باشند و معمولا یک تا دو هفته طول می‌کشند. طیف گسترده‌ای از عوامل می‌توانند سبب حمله نقرس شوند: از غذا گرفته تا دارو و کم‌آب شدن بدن.
عوامل متداولی که باعث حمله نقرس می‌شوند
نقرس به دلیل سطح بالای اوریک اسید در بدن ایجاد می‌شود. اوریک اسید زمانی تولید می‌شود که بدن پورین‌ها را تجزیه می‌کند. پورین‌ها مواد شیمیایی هستند که به طور طبیعی در بدن و در بعضی از غذاها وجود دارند. اوریک اسید معمولا تجزیه شده و از طریق ادرار دفع می‌شود. وقتی اوریک اسید به طور مناسب از بدن دفع نمی‌شود، تجمع آن منجر به تشکیل کریستال‌های سوزن مانند در مفاصل می‌شود که برانگیزاننده‌ی علائم نقرس‌اند.
عواملی وجود دارند که می‌توانند سبب یک حمله نقرس شوند و به این دلیل که این عوامل تا حدود بسیار زیادی قابل اجتناب‌اند، لازم است آن‌ها را بشناسید تا بتوانید جلوی نقرس را بگیرید یا درد این بیماری را مدیریت کنید.
افرادی که نقرس دارند، برای کاهش ریسک حمله نقرس باید زیاد آب بنوشند. اگر ورزش می‌کنید یا مدت زمان طولانی در محیط گرم هستید لازم است مقدار بیشتری آب بنوشید
بعضی از انواع گوشت و غذاهای دریایی
خیلی از غذاهای پورین‌دار می‌توانند سطح اوریک اسید را در بدن بالا ببرند، و درنتیجه ریسک حمله نقرس را افزایش دهند:
. گوشت قرمز مثل گوشت گاو
. گوشت اندام‌های داخلی مثل جگر و قلوه
. بعضی از غذاهای دریایی مانند ساردین
البته همه‌ی غذاهای پورین‌دار لزوما سطح اوریک اسید بدن را بالا نمی‌برند. سبزیجاتی مانند نخودسبز، لوبیا سبز، عدس، مارچوبه، اسفناج و قارچ سرشار از پورین هستند اما اگر در حد اعتدال مصرف شوند، اثری بر ریسک نقرس ندارند.
غذاها و نوشیدنی‌هایی که فروکتوز بالا دارند
فروکتوز که نوعی قند است، تنها قندی است که اوریک اسید بدن را افزایش می‌دهد. نوشیدنی‌هایی که فروکتوز بالایی دارند، مانند آبمیوه‌ها و نوشابه‌های قنددار می‌توانند اوریک اسید خون را افزایش دهند.
مصرف غذاها با فروکتوز بالا، مثل آبنبات و شیرینی‌جات موجب افزایش ریسک نقرس می‌شوند. اجتناب از این مواد غذایی یا محدودکردن مصرف آن‌ها می‌تواند احتمال نقرس را کاهش دهد.
بالا بودن شاخص توده بدنی
چاقی یا اضافه وزن با بروز اولیه نقرس در بدن مرتبط است. هرچه شاخص توده بدنی بالاتر باشد، سطح اوریک اسید بدن هم بالاتر است. این ارتباط می‌تواند احتمال نقرس را بیشتر کند. پس اگر چاق هستید یا اضافه وزن دارید، کاهش وزن با رژیم غذایی و ورزش منظم می‌تواند راهی برای پایین آوردن اوریک اسید بدنتان باشد تا از نقرس پیشگیری کنید.
دیگر عوامل غیرمنتظره‌ای که باعث حمله نقرس می‌شوند
علاوه بر عواملی که گفتیم می‌توانند منجر به یک حمله نقرس شوند و مربوط به غذاها و نوشیدنی‌ها و سبک زندگی بودند، عوامل دیگری نیز وجود دارند که خوب است با آن‌ها آشنا باشید:
استرس
ارتباط دقیق بین استرس و نقرس هنوز مشخص نبوده و مورد مطالعه است. اما تاکنون تحقیقات نشان داده استرس می‌تواند سطح اوریک اسید خون را بالا ببرد. دانشمندان توصیه می‌کنند افرادی که نقرس دارند باید سعی کنند استرس خود را کاهش دهند.
آسپیرین
آسپیرین با دوز پایین می‌تواند سطح اوریک اسید خون را بالا ببرد و گاهی حتی ریسک نقرس را دوبرابر کند. پژوهشی دریافته که احتمال حمله نقرس بعد از دو روز مصرف آسپیرین با دوز پایین افزایش می‌یابد. ظاهرا هر چه دوز مصرفی آسپیرین پایین‌تر باشد، این ارتباط قوی‌تر می‌شود.
اما از آسپیرین با دوز پایین اغلب برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی استفاده می‌شود؛ بنابراین هرچند ممکن است عاملی برای حمله نقرس باشد اما اگر آسپیرین را به منظور پیشگیری از سکته قلبی یا مغزی مصرف می‌کنید، توصیه نمی‌کنیم مصرف آن را متوقف کنید یا دوز مصرفی‌تان را تغییر دهید، درعوض می‌توانید به دیگر عوامل نقرس توجه کنید که ممکن است در زندگی‌تان وجود داشته باشند، مثلا مصرف الکل و گوشت قرمز.
دهیدراته شدن بدن
دهیدراسیون یا کم‌آبی بدن می‌تواند منجر به افزایش سطح اوریک اسید بدن شود، زیرا کمتر ادرار می‌کنید و اوریک اسید در بدنتان می‌ماند.
افرادی که نقرس دارند، برای کاهش ریسک حمله نقرس باید زیاد آب بنوشند. اگر ورزش می‌کنید یا مدت زمان طولانی در محیط گرم هستید لازم است مقدار بیشتری آب بنوشید.
تغییرات دما
هوا هم می‌تواند بر نقرس اثر بگذارد. دمای زیاد و رطوبت کم هر یک می‌توانند ریسک یک حمله نقرس را افزایش دهند. خصوصا ترکیبی از هوای گرم و خشک می‌تواند منجر به بروز علائم نقرس شود. رطوبت خیلی زیاد هم می‌تواند احتمال حمله نقرس را بیشتر کند، اما به میزان کمتر.
دلیل قطعی ارتباط هوا با نقرس هنوز کاملا شناخته نشده اما یکی از تئوری‌ها این است که دهیدراسیون در این ارتباط نقش دارد. افرادی که نقرس دارند در هوای گرم و خشک باید بدن خود را هیدراته نگه دارند تا دچار حملات نقرس مرتبط با هوا نشوند.
در پایان
هرکسی که نقرس دارد لزوما با تمام عوامل محرک ذکرشده در معرض حمله نقرس قرار نمی‌گیرد. برای اینکه مشخص کنید چه عواملی باعث حمله نقرس در شما می‌شوند، باید چیزهایی را که مصرف می‌کنید یا فعالیت‌هایی را که انجام می‌دهید یادداشت کنید. با یادداشت کردن این عوامل احتمالا می‌توانید به یک الگوی مشخص برسید.
پزشک هم می‌تواند به شما کمک کند این عوامل را پیدا کنید و بتوانید جلوی حملات بعدی نقرس را بگیرید. در مورد گزینه‌های درمانی با پزشکتان مشورت کنید. درمان نقرس می‌تواند شامل داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن یا داروهای تجویزی برای کنترل درد شود.
