پای دیابتیک چیست؟ + علائم و راه‌های پیشگیری

دکتر بیتا انوری متخصص داخلی با بیان اینکه پای دیابتی از دو راه صدمه به اعصاب (نوروپاتی) و  سختی دیواره عروق ایجاد می شود در مورد صدمه به اعصاب گفت: به طور عادی اگر پای ما صدمه ببیند یا عفونتی به وجود بیاید درد برای ما هشدار است تا برای شرایط خطر آماده باشیم و سریعتر به پزشک مراجعه کنیم که در دیابت اعصاب پا ممکن است فرد درد ناشی از یک بریدگی کوچک یا تاول را احساس نکند.

وی در مورد سختی دیواره عروق نیز گفت: در دیابت، عروق پا نیز تحت تأثیر قرار می گیرند و سخت و تنگ می شوند بنابراین حجم خون کمتری را به سمت پاها هدایت می کنند که از نشانه های اختلال در خونرسانی پا سرد شدن، رنگ پریدگی و کبود شدن پاها خصوصاً انگشتان است.

عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه سیاه شدن پا ضایعه ای است که در صورت عدم درمان منجر به قطع پا می شود تا آسیب به بخش های بالاتر و سالمتر منتقل نشود گفت: اگر بریدگی درمان نشود عفونت کرده و می تواند باعث سیاه شدن (گانگرن) پا شود. 

وی اظهار داشت: در بیماران دیابتی که اعصاب و عروق با هم درگیرند حتی زخم های کوچک هم باید مهم تلقی شوند چون ممکن است سریعاً عفونت گسترش پیدا کرده و تمام طول پا و حتی کل بدن را درگیر کند.

به گفته وی قرمزی، تعریق و داغ شدن پا از نشانه های عفونت هستند و وقتی خون کمتری به پا برسد پا به اندازۀ کافی اکسیژن و غذا دریافت نمیکند نمی تواند در مقابل عفونتها جنگیده و خوب ترمیم شود.

این پزشک متخصص  مهم ترین روش برای پیشگیری از آسیب پاها حفظ سطح قند خون در محدوده طبیعی، تغذیه صحیح، ورزش و رعایت بهداشت فردی دانست .

وی با تاکید بر شستشوی هر روز پاها با آب گرم و صابون ملایم گفت: مشاهده کامل تمام قسمتهای پا با آینه از نظر زخم و عفونت و توجه به هر نوع ترک، تاول، پوسته، بریدگی، خراشیدگی و قرمزی بسیار حائز اهمیت است.

وی گفت: افراد دیابتی می توانند از کرم های نرم کننده در محل پاشنه و قسمتی از پوست پا که خشک شده و ترک برداشته استفاده کنند ولی هرگز نباید آن را بین انگشتان پا نمالند.

وی با تاکید بر اینکه کوتاه کردن ناخنها به صورت صاف بعد از خیساندن یا دوش گرفتن و حمام رفتن باشد گفت: افراد توجه داشته باشند زمانیکه با مواد داغ تماس پیدا می کنند مراقب باشند چون ممکن است بدون اینکه احساس کنند سوختگی در پاها رخ دهد بنابر این حتما قبل از فروبردن پاها در آب دمای آن با دستتان کنترل شود.

این پزشک متخصص همچنین به افراد دیابتی توصیه کرد:بدون استفاده از ضد آفتاب در معرض نور خورشید قرار نگیرند و اگر میخچه یا پینه ای در پا دارند خودشان برای برداشتن آنها اقدام نکنند و به طور منظم جهت معاینه به پزشک مراجعه کنند.

دکتر انوری درخصوص نکات قابل توجه در انتخاب کفش و جوراب به افراد دیابتی تاکید کرد: همواره کفش مناسب و به اندازه بپوشند و ضمن اینکه همیشه بعدازظهر ها برای خرید کفش اقدام کنند توجه داشته باشند هنگام خرید پنجه کفش باید طوری باشد که انگشتان به راحتی حرکت کند و هرگز کفشی که قسمت پنجه و پاشنه آن باز است را نپوشند.

وی با تاکید بر اینکه افراد دیابتی  هرگز نباید با پای برهنه راه بروند گفت: افراد حتما قبل از پوشیدن کفش داخل آن را نگاه کنند زیرا سنگ ریزه ، بند پاره کفش و ناخنها می توانند تبدیل به نقاط فشاری شده و منجر به التهاب و عفونت شوند.