در تابستان چگونه از قلب خود مراقبت کنیم؟

مطالعات نشان می‌دهند تعداد مرگ‌ومیرهای ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی (عوارضی که بر قلب و رگ‌ها اثر می‌گذارند) در دماهای بسیار بالای هوا می‌تواند دوبرابر و یا حتی سه برابر شود.

دلیل اصلی هم این است که وقتی هوای بیرون خیلی گرم است، قلب مجبور می‌شود به‌سختی کار کند. قلب مجبور است خون بیشتری را پمپاژ کند؛ چون بدن در حال تلاش زیاد برای خنک‌کردن خودش است. وقتی گرمتان می‌شود خون درون بدنتان از اندام‌های درونی دور می‌شود تا به زیر پوستتان بیاید و بتواند گرمای زیادش را رها کند؛ درست شبیه یک رادیاتور. بدن هم در شرایط گرمای زیاد به اکسیژن بیشتری نیاز دارد و این کار قلب است که اکسیژن‌رسانی کند.

کم‌آبی بدن در اثر گرما می‌تواند فشار مضاعف به قلب وارد کند، زیرا آب کمک می‌کند قلب خون را در رگ‌ها پمپاژ کند. وقتی بدنتان دهیدراته می‌شود، یعنی ذخیره آب بدنتان رو به تحلیل است. در نتیجه قلبتان مجبور است سخت‌تر و سخت‌تر کار کند تا بتواند پاسخگوی تمام نیازهای متابولیکی بدنتان باشد.

در ایالات متحده آمریکا به طور متوسط هر ساله ۷۰۲ مرگ در اثر گرما رخ می‌دهد و تخمین زده می‌شود دست‌کم یک‌چهارم از این مرگ‌ها می‌توانند با بیماری‌های قلبی و عروقی مرتبط باشند.

ریسک حوادث قلبی و عروقی ناشی از گرمای هوا برای همه افراد یکسان نیست. افرادی که دچار یک عارضه قلبی، فشارخون بالا یا چاقی هستند باید مراقبت‌های بیشتری انجام دهند.

دمای بالای هوا + آلودگی = یک ترکیب خطرناک

مطالعه‌ای که در ۲۴ ژوئیه در نشریه Circulation منتشر شد دریافت ریسک حملات قلبی کشنده در میان افراد مسن در استان جیانگ‌سو چین، طی دو روز گرم با شاخص‌های گرما در صدک ۹۰ یا بالاتر (28 تا 37 درجه سانتی‌گراد)، ۱۸ درصد بیشتر بوده است. ریسک مرگ طی چهار روز موج هوای گرم با شاخص گرما در صدک 97.5 یا بالاتر (35 تا 43 درجه سانتیگراد)، ۷۴ درصد بیشتر بوده است.

اما خطرناک‌ترین روزهای داغ روزهایی بودند که میزان آلودگی هوا نیز بالا بوده است. خود آلودگی هوا یک خطر برای جدی برای سلامت قلب است. پژوهشگران تخمین زده‌اند تقریباً ۳ درصد از مرگ‌های ناشی از حملات قلبی ممکن است مربوط به ترکیبی از دمای بسیار بالای هوا و بالابودن سطح ریزگردهای ناشی از منابعی مثل کارخانه‌ها، اتومبیل‌ها و کامیون‌ها و آتش‌سوزی‌ها باشند. متأسفانه این روزها به دلیل آتش‌سوزی‌های مرتبط با گرمای هوا، سطح آلودگی هوا نیز بالاست.

در مورد سکته مغزی نیز مطالعات نشان می‌دهند دمای زیاد هوا (و البته سرمای زیاد هوا) می‌تواند ریسک سکته مغزی را بالا ببرد. تحقیقات ارائه شده در انجمن سکته مغزی آمریکا دریافته افزایش دمای هوا می‌تواند بر شدت سکته مغزی نیز اثر بگذارد. محققان می‌گویند به طور متوسط هر طیف افزایش دما به‌اندازه ۹ درجه طی سه روز می‌تواند شدت سکته‌های مغزی را تا ۶۷ درصد افزایش دهد.

ریسک حوادث قلبی و عروقی ناشی از گرمای هوا برای همه افراد یکسان نیست. افرادی که دچار یک عارضه قلبی، فشارخون بالا یا چاقی هستند باید مراقبت‌های بیشتری انجام دهند. افرادی که در روزهای داغ دسترسی به دستگاه خنک‌کننده و سایه ندارند نیز بیشتر در معرض خطرند.

ایمن ماندن در روزهای داغ

مسلماً اگر نسبت به خطرات هوای خیلی گرم آگاه باشید بهتر می‌توانید خطرات آن را به حداقل برسانید. خیلی از افراد نمی‌دانند که گرمای زیاد هوا می‌تواند کشنده باشد. در روزهایی که هوا خیلی گرم است، در جاهای خنک بمانید؛ چه در خانه و در هر فضای دیگری نزدیک به سیستم خنک‌کننده باشید.

ماندن در محیطی که دمای هوا قابل‌تنظیم باشد خیلی اهمیت دارد. ضمناً روشن‌کردن دستگاه تصفیه هوا طی روزهایی که کیفیت هوا پایین است می‌تواند کمک کند آلاینده‌ها فیلتر شده و از تعداد ذرات مضر در هوایی که تنفس می‌کنید کمتر شود.

چند نکته دیگر:

. اگر مجبورید در یک روز خیلی گرم بیرون بروید سعی کنید زمان آن را موکول به صبح زود یا انتهای روز کنید که تابش خورشید قوی نباشد. البته در برخی از مناطق حتی عصرها نیز دمای هوا بسیار بالاست و توصیه می‌شود به جز در موارد واقعاً ضروری از خانه خارج نشوید.

. زیاد آب بنوشید. بعضی از افرادی که دچار عوارض قلبی و عروقی هستند معمولاً طبق این توصیه که نباید در مصرف آب و مایعات زیاده‌روی کنند، عادت می‌کنند که کمتر آب بنوشند. اما در روزهای گرم هیدراته بودن بدن حیاتی است. افرادی که فشارخون بالا و نارسایی قلبی دارند بهتر است با مشورت با پزشک معالج خود راه مناسبی برای هیدراته نگه‌داشتن بدن در روزهای داغ تابستان پیدا کنند.

. مناسب با هوای گرم لباس بپوشید. لباس‌های سبک و رنگ روشن و نخی بپوشید و ضدآفتاب و کلاه لبه پهن و عینک‌آفتابی را فراموش نکنید.

. مصرف داروهایتان را قطع نکنید. سعی نکنید در داروهایتان تغییری بدهید و این‌طور فکر نکنید که بهتر است وقتی بیرون هستید بعضی از داروها را مصرف نکنید. اگر هرگونه تردید یا سؤالی در مورد داروهایتان دارید فقط با پزشکتان مشورت کنید.

. نسبت به علائم گرمازدگی آگاه باشید. افراد سنین بالا بسیار در معرض عوارض ناشی از گرمازدگی هستند. علائم گرمازدگی شامل تعریق زیاد، سردی و رنگ‌پریدگی پوست، ضعف و بی‌حالی می‌شود. سکته گرمایی نیز این علائم را دارد: قرمزی و داغی پوست (بدون عرق)، نبض تند و قوی، پریشانی و گیجی، سرگیجه و تهوع و سردرد کوبشی.