خراشیدگی قرنیه ؛ علت، مهمترین علائم و روند بهبودی

خراشیدگی قرنیه ممکن است در اثر ناخن، انگشت برس مژه و مژه مصنوعی ایجاد شود. این حالت توسط اجسام خارجی یا استفاده طولانی از کنتاکت لنزها نیز به وجود می آید. بیمار با درد ناگهانی که اغلب شدید است. ترس از نور (فوتوفوبی)، احساس وجود جسم خارجی در چشم، اشک ریزش مراجعه می کند. بسته به محل ضایعه ممکن است، تیزبینی در حد طبیعی یا کمتر باشد.

از بی حس کننده های موضعی فقط در ابتدای برنامه درمان استفاد می شود زیرا مصرف طولانی این داروها علاوه بر اینکه فرآیند ترمیم قرنیه را به تاخیر میندازد ممکن است صدمات دیگر چشمی را نیز که باعث پیدایش بافت جوشگاه دایمی قرنیه می شوند را هم از نظر دور نگه دارند. از بکار بردن استروئیدها نیز باید اجتناب شود.

 قطره آنتی بیوتیک برای پیشگیری از عفونت و قطره سیکلوپلژیک برای تسکین درد تجویز می شوند. برای بی حرکت کردن پلک ها و کمک به تسکین درد تسریع بهبودی خراشیدگی قرنیه چشم را با پانسمان محکم می پوشانند. در خراشیدگی های وسیع قرنیه پانسمان و استراحت چشم به مدت ۲۴ ساعت ادامه می یابد.

اگر لایه های زیرین قرنیه صدمه دیده باشند، خراشیدگی قرنیه بدون برجای گذاشتن بافت جوشگاه و معمولا در عرض ۲۴ تا ۴۸ ساعت بهبود می یابد.

اجسام خارجی سطحی قرنیه را معمولا می توان با شستشو بیرون آورد. اجسام خارجی که در عمق قرنیه فررفته باشند، توسط چشم پزشک تحت درمان قرار می گیرند. برای مشخص کردن ضایعات سطحی قرنیه اغلب رنگ آمیزی با فلوئورسین استفاده می شود. قبل از بیرون آوردن جسم خارجی، به وسیله قطره بی حس کننده داخل چشم چکانده می شود. برای بیرون آوردن جسم خارجی اپلیکاتورهای پنبه ای استفاده نمی شود زیرا به این ترتیب ممکن است ناحیه وسیعی از اپی تلیوم قرنیه به علت نیروى مالش کنده شود.

مواردی که در عمق قرنیه فرورفته اند را با انجام عمل جراحى بیرون می آورند. با خراشیده شدن قرنیه که سد طبیعی در برابر نفوذ میکروارگانیسم ها است، چشم نسبت به ابتلا به عفونت استعداد بیشتری پیدا می کند بنابراین ساییدگی و خراش قرنیه را باید هر روز تا بهبودی کامل آن از نظر پیدایش نشانه های عفونت بدقت بررسی کرد.

* دکتر امین اله نیک اقبالی، متخصص چشم پزشکی، استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی ایران و عضو هیئت مدیره انجمن چشم پزشکی ایران