چرا کودکان چاق می‌شوند؟
چاقی در کودکان به یکی از مسائل بهداشتی و پزشکی حیاتی تبدیل شده است که به سرعت در جهان افزایش پیدا کرده و عوارض جدی برای سلامتی و رشد صحیح کودکان ایجاد می‌کند. این افزایش، نگرانی‌های بسیاری را در متخصصان بهداشت و پزشکان به وجود آورده است، زیرا چاقی کودکان می‌تواند به مشکلات جدی در آینده منجر شود.
ژنتیک، عادات و سبک زندگی و یا ترکیبی از هر دو سبب چاقی در کودکان می‌شود، اما آنچه مهمتر از علت چاقی کودکان است، درمان چاقی کودکان می‌باشد. در همین راستا به بررسی علل، عوامل موثر در افزایش وزن کودکان، و نحوه جلوگیری و درمان چاقی کودکان پرداخته ایم.
کودکان و خطرات چاقی برای کودکان و نوجوان
چاقی در کودکان به یکی از مسائل بهداشتی و پزشکی حیاتی تبدیل شده است که به سرعت در جهان افزایش پیدا کرده و عوارض جدی برای سلامتی و رشد صحیح کودکان ایجاد می‌کند. این افزایش، نگرانی‌های بسیاری را در متخصصان بهداشت و پزشکان به وجود آورده است، زیرا چاقی کودکان می‌تواند به مشکلات جدی در آینده منجر شود. در این بخش از تناسب اندام نمناک، به بررسی علل، عوامل موثر در افزایش وزن کودکان، و نحوه جلوگیری و درمان چاقی کودکان ارائه می‌دهیم.
علت چاقی کودکان و اضافه وزن در سنین پایین
چاقی کودکان دارای علل متعددی است که می‌تواند از ترکیب عوامل ژنتیکی، محیطی و رفتاری ناشی شود. در زیر به برخی از علل اصلی چاقی کودکان اشاره می‌شود:
تغذیه ناسالم
مصرف زیادی از غذا‌های با ارزش غذایی پائین مانند فست فود، غذا‌های پرچرب و پرشکر، انواع نوشیدنی‌های شیرین کربناته (کولا، لیموناد و...) و مواد غذایی با کمترین ارزش غذایی (بشقاب آماده و پرکالری) می‌تواند به چاقی در کودکان منجر شود.
عدم فعالیت بدنی
کودکانی که کمتر فعالیت بدنی داشته و وقت زیادی را پشت میز تلویزیون، کامپیوتر یا گوشی همراه می‌گذرانند، ممکن است به راحتی چاق شوند. فعالیت بدنی ناکافی باعث کاهش سوزاندن انرژی و افزایش وزن می‌شود.
ژنتیک
عوامل ژنتیکی نیز نقشی در افزایش وزن کودکان دارند. اگر والدین یا نزدیکان خانوادگی دارای سابقه چاقی باشند، احتمال اینکه کودکان نیز چاق شوند، افزایش می‌یابد.
عوامل روانی
استرس، اضطراب و مشکلات روانی می‌توانند به افزایش وزن کودکان منجر شوند. برخی کودکان به عنوان واکنش به مشکلات روانی خود، بیشتر غذا می‌خورند.
شرایط پزشکی
برخی بیماری‌ها می‌توانند به چاقی در کودکان منجر شوند. مثلاً بیماری‌های تیروئید، سندرم پلی‌کیستیک تخمدان و بعضی دارو‌ها می‌توانند افزایش وزن را تسریع کنند.
عادات خانوادگی
عادات تغذیه و فعالیت بدنی خانواده نیز بر وزن کودکان تأثیر دارد. اگر خانواده به تغذیه ناسالم علاقه دارد یا فعالیت بدنی کافی انجام نمی‌دهد، کودکان نیز این عادات را به ارث می‌برند.
درمان سریع چاقی کودکان
قطعا زمانیکه برای درمان چاقی کودکان، در جستجوی راهی هستید، به سریع‌ترین راه ممکن می‌اندیشید، در حالیکه لازم است به صحیح‌ترین راه برای درمان سریع کودک خود فکر کنید؛ درمانی که فرزندتان را دچار عوارض جدی‌تر از چاقی نکند. در ادامه بهترین پیشنهاد برای کاهش وزن کودک و درمان چاقی کودکان دبستانی برایتان لیست شده است، باور داشته باشید که این موارد بهترین گزینه و راه لاغر شدن کودکان شماست.
مشاوره پزشکی با متخصص لاغری
اولین گام در درمان چاقی کودکان باید مشاوره پزشکی با یک متخصص کودکان و یا متخصص تغذیه باشد. پزشک می‌تواند وضعیت سلامت کودک را ارزیابی کرده و برنامه درمانی مناسب را تنظیم کند.
تغذیه سالم و حذف کامل مضر‌ها
تغذیه مناسب و سالم برای کودکان بسیار مهم است. والدین باید به تنظیم رژیم غذایی کودکان توجه داشته باشند و از مصرف غذا‌های با ارزش غذایی بالا و کاهش مصرف غذا‌های پرچرب و پرشکر پرهیز کنند.
ورزش و فعالیت بدنی سالم
ورزش و فعالیت بدنی منظم برای افزایش سوزاندن انرژی و کنترل وزن کودکان بسیار مفید است. والدین باید فرصت‌هایی برای بازی‌های فعال و ورزش برای کودکان فراهم کنند.
تغییر عادات خانوادگی
بهبود عادات تغذیه و فعالیت بدنی در خانواده به طور کلی می‌تواند به کنترل چاقی کودکان کمک کند. انگیزه‌بخشی والدین نیز می‌تواند نقش مهمی در تغییر عادات خانوادگی ایفا کند.
حمایت روانی
برای کودکان با مشکلات روانی که ممکن است به چاقی منجر شود، نیاز به پشتیبانی روانی دارند. مشاوره از تخصصی‌ترین روش‌ها برای مدیریت این مسائل است.
تاکید می‌شود که درمان چاقی کودکان نیازمند صبر و پیگیری است و به هیچ عنوان نباید به شدت و به روش‌های ناپایدار تلاش کرد. همچنین، همواره باید با پزشک مشورت کرد و برنامه درمانی مناسب را بر اساس وضعیت خاص کودک ترتیب داد.
چند ترفند برای درمان چاقی کودکان زیر هفت سال
الگوی مناسب برای کودکان باشید
درباره تغذیه سالم و عوارض چاقی با او صحبت کنید.
ساعات مشخص برای وعده‌های غذایی شان تعیین کنید.
برای غذایشان فقط مواد غذایی سالم استفاده کنید.
مصرف غذا‌های رستوران و فست فودی را به حداقل و صفر برسانید.
از روغن‌های گیاهی سالم به جای روغن‌های معمولی استفاده کنید.
سرشان را گرم کنید تا کمتر به خوردن غذا مشغول شوند.
درمان چاقی کودک شیرخوار با رژیم؟!
کودکان شیرخوار نیاز به تغذیه مناسب دارند. شیر مادر به عنوان منبع اصلی تغذیه آن‌ها باید به طور کامل تامین شود. در صورت شروع تغذیه کمکی، نباید کودک را سیر کنیم و به او غذا‌های اضافی بدهیم. از شیرخشک‌های کم چرب برای شیرخواران استفاده نکنیم، زیرا شیر مادر نیاز‌های آن‌ها را پوشش می‌دهد. همچنین، از شیرخشک‌های مخصوص کودکان نارس نیز پرهیز کنیم، زیرا ممکن است عوارضی نظیر یبوست داشته باشند. سن مناسب برای شروع تغذیه کمکی بسیار مهم است و توصیه می‌شود زودتر از زمان مناسب تغذیه کمکی را شروع نکنیم تا رشد سلامت کودکان تضمین شود.
عوارض و خطرات چاقی کودکان
چاقی در کودکان می‌تواند عوارض جدی برای سلامتی آن‌ها داشته باشد. در ادامه تعدادی از خطرات چاقی در کودکان آورده شده است:
بیماری‌های مزمن
کودکان چاق ممکن است در آینده به بیماری‌های مزمن مانند دیابت نوع ۲، بیماری قلبی عروقی، فشارخون بالا، و اختلالات چربی خون ابتلا کنند.
مشکلات روانی
چاقی می‌تواند تأثیرات روانی منفی در کودکان داشته باشد. این امر می‌تواند به عنوان عامل ایجاد افت عزت نفس و افزایش استرس روانی در کودکان منجر به مشکلات روانی شود.
مشکلات اجتماعی
کودکان چاق ممکن است با مشکلات اجتماعی مواجه شوند مانند تنفر از دیگران، تبعیض و بلندی نمی‌آوردند. این امور می‌توانند برای کودکان تأثیرات منفی داشته باشند.
مشکلات جسمانی
چاقی می‌تواند به کودکان منجر به مشکلات جسمانی مانند درد مفاصل، مشکلات تنفسی، و مشکلات خواب مانند اپنه‌های خواب (هنگام خواب مختصر درنفس کشیدن) شود.
عوارض پوستی
چاقی می‌تواند به مشکلات پوستی منجر شود، از جمله ترشح بیش از حد چربی، جوش‌ها، و ایجاد لکه‌های پوستی.
مشکلات دستگاه گوارشی
چاقی ممکن است به مشکلات گوارشی مانند گوارش ناهماهنگ و یبوست منجر شود.
