چه دردهای شکمی را باید جدی گرفت؟

همه ما بارها دچار درد در ناحیه شکم شده‌ایم. بسیاری از این دردها خود به خود و یا با مصرف برخی داروهای بدون نسخه و یا برخی خوراکی‌ها بهبود می‌یابند؛ اما گاهی اوقات هم هشدار دهنده مشکلات جدی سلامت هستند و نباید آنها را نادیده بگیریم.

اگر دردهای شکمی در شما ادامه‌دار است و بارها آن را تجربه می‌کنید، باید برای تشخیص مشکلات جدی دستگاه گوارش، حتما به پزشک مراجعه کنید.

بنابر اعلام دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت ۷ نشانه زیر هشدار دهنده وقوع یک اتفاق مهم سلامت هستند که باید جدی گرفته شوند:

_ گرفتگی و درد در ناحیه تحتانی شکم: اگر درد شکم همراه با نفخ و تغییر در فعالیت روده باشد (یبوست یا اسهال)، می‌تواند نشان دهنده ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر یاIBS باشد. سندرم روده تحریک‌پذیر یکی از شایع‌ترین اختلالات دستگاه گوارش است و ۱۰ تا ۲۰ درصد از جمعیت ایالات متحده آمریکا به آن دچار هستند. این سندرم اغلب سراغ زنان می‌رود. علت ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر هنوز ناشناخته است با این حال برخی مطالعات نشان می‌دهد روده بزرگ مبتلایان به آن، بسیار حساس است.

_ درد و گرفتگی شکم همراه با خونریزی روده: این نوع درد شکم اغلب نشان دهنده بیماری‌های التهابی روده یاIBD است. بیماری‌های التهابی روده به گروهی از بیماری‌ها گفته می‌شود که سبب التهاب جدار روده بزرگ و روده باریک می‌شوند. شایع‌ترین این بیماری‌ها عبارت‌اند از: بیماری کولیت زخمی و بیماری کرون. این دو بیماری از جهاتی دارای شباهت‌هایی هستند به عنوان مثال هر دو بیماری موجب التهاب جدار روده‌ها می‌شوند. البته تفاوت‌های زیادی در مورد مناطق درگیر و عمق التهاب بین این دو بیماری وجود دارد. در برنامه درمانی دو بیماری شباهت های فراوانی وجود دارد. بیماری التهابی روده با سندرم روده تحریک پذیر تفاوت‌های جدی دارد و نادرتر است.

_ احساس سوزش و درد در مرکز شکم: این احساس بعد از مصرف یک وعده غذایی بزرگ و چرب، بسیار رایج است. احساس سوزش سر دل معمولا با طعم تلخ در دهان همراه است. اسید معده هنگام بازگشت به مری، به دهان و گلوی شما نیز راه می‌یابد و باعث سوزش می‌شود. گاهی اوقات سوزش سر دل جای نگرانی ندارد اما بیماری ریفلاکس معده یاGERD در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی مزمن شود.

_ احساس درد در اطراف شکم: این درد اگر به شانه گسترش یابد، ممکن است نشان دهنده ابتلا به سنگ کیسه صفرا باشد. اگر زن هستید و بیش از ۴۰ سال سن دارید، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار بگیرید. سنگ‌های کیسه صفرا معمولا درد ایجاد نمی‌کنند مگر این که باعث انسداد مجرای صفراوی (مجرای سیستیک) شوند.

_ دردهای شکمی که با مصرف داروهای ضد اسید تسکین می‌یابد: این دردها از علائم بارز زخم معده هستند. این دردها اغلب همراه با نفخ، اشتهای ضعیف و کاهش وزن هستند. باکتری هلیکوباکتر پیلوری، اغلب، مقصر بروز این زخم‌ها است. استفاده بیش از حد از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین یا ایبوپروفن نیز از مقصران دیگرند. یک آزمایش معمولی خون می‌تواند وجود باکتری را تشخیص دهد. در صورت بروز زخم معده، باید حتما درمان را به طور جدی شروع کنید.

_ درد ناگهانی در ناحیه پایین سمت چپ شکم: این درد همراه با نفخ، می‌تواند نشان دهنده ابتلا به دیورتیکولیت باشد. التهاب کیسه‌های کوچک در روده بزرگ شما به نام دیورتیکول‌ها، سبب بروز این اختلال می‌شود. این اختلال در بزرگسالان مسن بسیار شایع است. کمبود فیبر در رژیم غذایی یکی از علل ابتلا به این اختلال است. تشخیص قطعی دیورتیکولیت با سی تی اسکن است.

_ درد شدید در قسمت پایین سمت راست شکم: این درد به شما نسبت به بروز آپاندیسیت هشدار می‌دهد؛ بخصوص اگر با تب، یبوست یا اسهال همراه باشد. درد آپاندیسیت با نفس عمیق، سرفه یا عطسه و یا فشار وارد کردن به آن ناحیه، بیشتر می‌شود. آپاندیسیت وقتی اتفاق می‌افتد که آپاندیس ملتهب و عفونی شود. آپاندیسیت نیاز فوری به اقدامات اورژانسی دارد. ضایعه، قبل از ترکیدن، نیاز به برداشتن از طریق جراحی دارد.