مذاکره برای احیای برجام تا پایان انتخابات امریکا ممکن نیست

اهم اظهارات دیاکو حسینی کارشناس مسائل استراتژیک را در ادامه می خوانید:

• با وجود انتخابات پیش رو بعید به نظر می‌رسد که دولت بایدن آمادگی مذاکرات برجام را داشته باشد. طبیعی است که اگر دولت بایدن نتواند به توافق قوی‌تر و بهتر برای آمریکا دست پیدا کند؛ بهانه‌ی بسیار خوبی به جمهوری خواه داده است تا در آستانه‌ی انتخابات او را مورد هجمه‌های سنگینی قرار دهند. از طرفی مشهور شدن ایران به حمایت از روسیه در جنگ اوکراین دافعه‌ی بسیار بزرگی برای آمریکایی ها دارد و مذاکره با ایران در چنین شرایطی می‌تواند افکار عمومی مردم آمریکا را علیه آن‌ها بشوراند. با این اوصاف بعید به نظر می‌رسد که آمریکایی ها به دنبال مذاکره با ایران بر سر برجام باشند.
• در حال حاضر مذاکرات فعلی پشت پرده‌ با آمریکا برای این است که دولت بایدن به دنبال جلوگیری از تصاعد تنش با ایران است و می‌خواهد به توافقی با ایران دست پیدا کند که از غنی‌سازی او در سطوح بالا جلوگیری و شفافیتش در زمینه‌ی هسته‌ایی را بیشتر کند .
• *در ازای محقق شدن این امر از فشارهای تحریمی ایران کاسته می‌شود یعنی از سخت‌گیری در اجرای تحریم‌ها کاسته و ممکن است بخشی از دارایی‌های مسدود شده‌ی ایران آزاد شود. تبادل زندانی‌ها می‌تواند بخشی از سازوکار این کنترل تنش باشد. به غیر از این مسئله برای هیچکدام از طرفین عاقلانه نیست که در آستانه‌ی انتخابات بخواهند بر سر برجام مذاکره کنند. باید تا پایان انتخابات آمریکا منتظر ماند.
• زمانی که برجام در سال ۲۰۱۵ امضا شد؛ جنگ اوکراین رخ نداده بود، تنش آمریکا و چین تا این حد زیاد نبود. با این شرایط خیلی بعید به نظر می‌رسد که توافق جدیدی غیر از برجام بتواند همه‌ی تحریم های قبل از قطع‌نامه ۲۲۳۱ را لغو کند.
•  راه حل ساده‌تری از یک توافق جدید پیش پای ایران و آمریکا قرار دارد. هر دو کشور باید از انتظارات حداکثری خودداری کنند هم آمریکایی‌ها نمی‌توانند به توافقی بهتر از برجام دست پیدا کنند و هم طرف ایرانی. به جز توافق‌های کوتاه مدت برای جلوگیری از تصاعد تنش، غیر از برجام راه‌حل مناسب تری پیش روی هیچ کدام از طرفین نیست.
• همین برجام باقی مانده مانع از تشدید تنش بین دو کشور شده است. همین برجام هنوز کاری کرده که تحریم‌های شورای امنیت جاری نشوند. تحریم‌های فعلی تحریم‌های یک جانبه‌ی آمریکاست اگر چه این تحریم‌های یک جانبه مورد قبول بسیاری از کشورهاست اما باز هم جلوی سرریز شدن تحریم‌های شورای امنیت را گرفته است. این نشان می‌دهد همین برجامی که طرفین اجرایش نمی‌کنند اما هنوز زنده است و دارد اثر گذاری می‌کند.
• ما می‌توانیم با آمریکا به توافق خوبی برسیم به شرط اینکه نگاه واقع‌بینانه داشته باشیم. برجام هم تنها پلتفرمی است که بین ایران و آمریکا قرار دارد که در صورت احیا شدن می‌تواند مقدمه‌ی سلسله توافقات دیگری با آمریکا باشد. اما این چشم انداز فعلا باید کنار گذاشته شود تا انتخابات آمریکا تمام شود.