صلح اوکراین و نقش عربستان

از این رو پوتین این درخواست را از عربستان کرده است. این موقعیت به سادگی هم برای عربستان ایجاد نشده. از مدت‌ها قبل هیات‌های بین روسیه و چین، روسیه و عربستان و عربستان و چین در رفت و آمد بودند و حتی با آمریکایی‌ها هم در این زمینه رایزنی‌هایی صورت گرفته است و ریاض کوشیده نظرات طرفین مختلف را به هم نزدیک کرده تا بتواند به جایگاهی دست یابد که در آینده میزبان کنفراسی برای صلح و آشتی بین اوکراین و روسیه باشد. اینکه تا چه مقدار عربستان بتواند در این زمینه نقش ایفا کنند، باید مورد مداقه قرار گیرد. البته احتمال موفقیت ریاض با توجه به نزدیکی روابطش با طرفین جنگ و قدرت‌های مختلف منطقه‌ای و جهانی بسیار زیاد است اما همین موقعیت هم احتمال پیروزی صد درصدی را برای ریاض ایجاد نمی‌کند چرا که ابعاد درگیری اوکراین و روسیه بسیار پیچیده است و با یک یا دو کنفرانس صلح نمی‌توان به جنگ بین روسیه و اوکراین پایان داد.

البته از مدتی پیش روسیه نغمه‌های صلح با اوکراین را سر داده است اما چگونگی وقوع این صلح مهم است و باید دید آیا روسیه بر اساس خواسته‌های اوکراین قصد دارد تمام خاک این کشور را رها کند و به مرزهای خود قبل از جنگ بازگردد؟ در این صورت پوتین با همه انتظاراتی که در روسیه خصوصا بین نظامیان روس ایجاد کرده است، تنها خواهد ماند چرا که هزینه‌های زیادی را به جان خریده است. در این صورت احتمال تکرار سرنوشت خوروشچف برای پوتین دور از ذهن نیست. از سوی دیگر اگر قرار باشد شهرهایی که به روسیه الحاق شده‌اند را حفظ کند آنگاه اوکراین موافقتی با این مورد نخواهد کرد چرا که رئیس‌جمهور اوکراین در مقابل اتحادیه اروپا اعلام کرده است که حتی حاضر نیست یک وجب از خاک خود را از دست دهد.

مساله در اینجا پیچیده است و اگر عربستان بتواند به شیوه‌ای کلاف سردرگم اوکراین را ببندد در آن صورت نفع این اقدام به آمریکایی‌ها و شخص بایدن هم خواهد رسید چرا که ایجاد ثبات در بین روسیه و اوکراین عملا به نفع آمریکایی‌ها و متحدان این کشور در اروپا تمام خواهد شد. از این منظر باید گفت عربستان زیر وزنه سنگینی رفته که بلند کردن آن بسیار سخت است اما با توجه به اینکه از قبل زمینه‌های مذاکرات و صلح فراهم بوده بعید نیست که ریاض بتواند در این زمینه موفق عمل کند.

علی بیگدلی- کارشناس روابط بین‌الملل