آمریکا: تبادل زندانیان با ایران طبق تفاهم پیش میرود
جیک سالیوان مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن روز سه شنبه به وقت محلی به خبرنگاران در واشنگتن درباره توافق تبادل زندانیان میان تهران - واشنگتن گفت: ما معتقدیم که کارها طبق تفاهمی که با ایران به دست آوردهایم پیش میرود. من برنامه زمانی دقیقی برای خروج این افراد از ایران ندارم.
وی تصریح کرد: ما معتقدیم که این برنامه همچنان در مسیر خود قرار دارد، و ما مشتاقانه منتظر روزی هستیم که این ۵ آمریکایی در سلامت در کنارخانواده های خود باشند.
فرایند آغاز آزادسازی داراییهای توقیف شده ایران و تبادل زندانیان میان تهران - واشنگتن پس از دو سال گفتوگوهای غیرمستقیم طرفین، در بحبوحه احساس خطر دولت جو بایدن از منافع خود در غرب آسیا به دلیل توقیف چند کشتی متخلف و اردوکشی نظامی با ژست امنیت سازی در تنگه هرمز، روز پنجشنبه ۱۹ مردادماه (۱۰ آگوست) اعلام شد.
برای نخستین بار، شبکه خبری سی ان ان آمریکا وابسته به دموکرات ها و دولت جو بایدن ۱۹ مردادماه بر اساس اظهارات جرد گنسر مشاور حقوقی سیامک نمازی یکی از زندانیان دو تابعیتی در ایران اعلام کرد: چهار زندانی آمریکایی که به صورت غیر قانونی در ایران بازداشت شده بودند اکنون از زندان اوین آزاد شده و در حصر خانگی قرار گرفته اند. این یک نشانه امیدوار کننده از آزادی آنها پس از سالها حبس است.
آدرین واتسون سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا اعلام کرد: «ما تایید می کنیم که ایران پنج آمریکایی را که به صورت غیر قانونی بازداشت شده بودند، از زندان آزاد کرده و آنها را در حبس خانگی قرار داده است. اگرچه این اقدامی دلگرمکننده است، اما این شهروندان آمریکایی از جمله سیامک نمازی، مراد طاهباز، عماد شرقی و دو آمریکایی که نخواسته اند نامشان فاش شود، در وهله اول هرگز نباید بازداشت میشدند.»
این مقام دولت جو بایدن افزود: «ما به نظارت دقیق بر وضعیت آنها ادامه خواهیم داد. البته تا زمانی که همه آنها به خانه بازنگردند به تلاش های خود ادامه خواهیم داد. تا آن زمان، مذاکرات برای آزادی نهایی آنها همچنان ادامه دارد و این مذاکرات حساس است. بنابراین، ما جزئیات کمی در مورد وضعیت حبس خانگی آنها یا تلاش هایمان برای تامین آزادی آنها خواهیم داشت.»
نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد نیز ۱۹ مرداد ماه خروج زندانیان دو تابعیتی را از زندان اوین تهران در گفتوگو با خبرنگار ایرنا تایید کرد و گفت: این خروج در چارچوب یک توافق با واسطهگری کشور ثالث صورت گرفته است تا طرفین ۵ زندانی مورد نظر را به طور متقابل آزاد کنند و مشمول بخشش قرار دهند.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: فرآیند آزادسازی چند میلیارد دلار از داراییهای جمهوری اسلامی ایران که برای چند سال بهطور غیرقانونی در کره جنوبی توسط آمریکا توقیف شده بود، آغاز شد. ایران تضمین لازم برای پایبندی آمریکا به تعهدات خود در این خصوص را دریافت کرده است.
در بیانیه وزارت خارجه ایران آمده است: آزادسازی و رفع محدودیت از منابع مالی جمهوری اسلامی ایران که غیرقانونی و به بهانه نگرانی بانکهای خارجی از تحریمهای ظالمانه ایالات متحده مسدود شده یا استفاده از آنها سخت شده است، همواره در دستور کار وزارت امور خارجه قرار داشته است. نحوه بهرهبرداری از منابع و داراییهای مالی رفع توقیف شده در اختیار جمهوری اسلامی ایران بوده و این منابع برای نیازهای مختلف کشور حسب تشخیص مراجع ذیصلاح هزینه خواهد شد.
ایران تصریح کرد: علاوه بر آزادسازی منابع مالی که به صورت غیرقانونی توقیف شده بود، حمایت از حقوق ایرانیان در سرتاسر جهان جزو وظایف ذاتی وزارت امور خارجه است. در این چارچوب، آزادی تعدادی از زندانیان بیگناه ایرانی که طی سالهای گذشته به طور غیرقانونی و با اتهام واهی دور زدن تحریم های ظالمانه آمریکا، در این کشور دستگیر و زندانی شدهاند، به طور جدی توسط دستگاه دیپلماسی پیگیری شده است.
وزارت خارجه ایران ادامه داد: در این راستا، آزادی تعدادی از زندانیانی که به طور غیرقانونی توسط آمریکا بازداشت شدهاند، بزودی محقق خواهد شد. یادآوری می نماید که زندانیان مدنظر آمریکا کماکان در ایران حضور دارند.
آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا ۲۴ مرداد ماه با تاکید بر مثبت بودن توافق میان تهران - واشنگتن درباره تبادل زندانیان اعلام کرد:هیچ چیز در مورد رویکرد کلی ما در مقابل ایران تغییر نکرده است. ما همچنان سیاست بازدارندگی، فشار و دیپلماسی را دنبال می کنیم. ما همچنان متعهد به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای هستیم. ما همچنان حکومت ایران را به دلیل نقض مکرر حقوق بشر، حمایت مالی از تروریسم، اقدامات بی ثبات کننده در منطقه، ارائه پهپاد به روسیه جهت استفاده علیه اوکراین و اقدامات منفی دیگر مسوول می دانیم.
توافق قریب الوقوعی میان آمریکا، عربستان و اسرائیل وجود ندارد/صلح میان ریاض و تل آویو معامله ای بزرگ خواهد بود
مشاور امنیت ملی کاخ سفید همچنین درباره توافق میان واشنگتن - ریاض اعلام کرد که هیچ خبر قریبالوقوعی در مورد توافق آمریکا، عربستان و اسرائیل وجود ندارد.
سالیوان گفت: "هنوز مسیر زیادی برای رفتن وجود دارد. اما صلح بین اسرائیل و عربستان سعودی یک معامله بزرگ خواهد بود."
ایالات متحده آمریکا از زمان از سرگیری دور جدید روابط میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی با میانجیگری چین، به تحرکات منطقهای خود با ریاض شدت بخشیده و در پی دیدار وزیر امور خارجه ایران با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی، جو بایدن رئیس جمهور آمریکا نیز در پی دیدار با او است.
چهار منبع آگاه به تارنمای آکسیوس گفتند، رئیس جمهور آمریکا در حال بررسی دیدار با محمد بن سلمان در حاشیه نشست ماه آینده گروه ۲۰ در دهلی نو است.
آکسیوس میگوید نشست دو رهبر میتواند به مذاکرات کاخ سفید با دولت عربستان سعودی در زمینه یک توافق بزرگ شامل تضمینهای امنیتی واشنگتن برای ریاض و همچنین عادی سازی روابط میان عربستان و (رژیم) اسرائیل انرژی زیادی بدهد.
اما بایدن احتمالاً باید رضایت کنگره را نیز در خصوص این توافق بدست آورد. بسیاری از دموکراتها دیدگاههای بسیار انتقادی نسبت به بن سلمان به دلیل سوابق حقوق بشری عربستان و قتل جمال خاشقجی روزنامه نگار واشنگتنپست دارند.
یک منبع مطلع در این باره گفت که مقامات آمریکایی و سعودی هفتهها در مورد امکان دیدار بایدن و محمد بن سلمان در جریان نشست گروه ۲۰، حتی قبل از سفر جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید به عربستان در ماه ژوئیه بحث کردهاند.
مقامات آمریکایی پیش از این به آکسیوس گفته بودند که دولت آمریکا میخواهد تلاشهای دیپلماتیک خود با عربستان سعودی را قبل از آغاز برنامه انتخابات ریاستجمهوری بایدن تکمیل کند.