رییسی اهل متلک گفتن هست یا نیست؟

مدتی می‌شود که دولتی‌ها باز هم حمله به دولت قبل را آغاز کرده‌اند؛ به هر بهانه‌ای یادی از دولت حسن روحانی می‌کنند و آن را زیر ضرب می‌برند. بسیاری معتقدند این حملات، دو سال پس از روی کار آمدن دولت و گذشت نیمی از عمر آن، دلیلی جز بی‌دستاورد بودن آن ندارد.

با این وجود دولتی‌ها ضمن حمله به دولت روحانی، از رئیس دولت فعلی تمجید می‌کنند که چقدر متانت دارد که «متلک‌پرانی» نمی‌کند. روزنامه ایران در یادداشتی نوشته است: «رئیسی نه احمدی‌نژاد است نه روحانی و نه می‌خواهد احمدی‌نژاد باشد و نه روحانی. او رونق دکان سیاست را در غیریت‌سازی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نمی‌بیند؛ این منش را در مناظره‌های دو دوره انتخاباتش هم دیده‌ایم.» او در ادامه نوشته «اهل متلک‌پراکنی نیست و شاید همین، حرص دوستانش را هم در می‌آورد که چرا مانند اسلافش کنایه سیاسی نمی‌زند تا مدتی فضا مشغول باشد.اما آنچه در این سال‌ها فهم کرده‌ام این است که او نمی‌خواهد چنین باشد. رئیسی سبک سیاست‌ورزیش‌ را از مسیری غیر از مسیر دوگانه‌سازی‌های رایج انتخاب کرده است.»

چرخش اولویت ها در ۳ نشست خبری رئیسی؛ از تکرار وعده های جذاب تا اصرار بر آمارهای اشتباه

این یادداشت، یکی دو روز بعد از نشست خبری ابراهیم رئیسی با رسانه‌ها و در واکنش به سوال خبرنگار روزنامه شرق منتشر شده است. در این نشست خبری، نمایندگان رسانه‌های حامی دولت بجای مورد سوال قرار دادن دولت بابت وضعیت معیشتی مردم، به تمجید و تقدیر از دولت پرداختند.

اما ادعای روزنامه ایران مبنی بر اینکه ابراهیم رئیسی اهل «متلک‌پرانی» نیست، با مرور سخنرانی‌های او همخوان نیست و مشخص نیست این چهره نزدیک چگونه حجم زیادی از متلک‌های رئیس‌اش را ندیده است؛ قاعدتا این روزنامه که ارگان رسمی دولت محسوب می‌شود، باید در جریان محتوای سخنان رئیس‌ دولت می‌بود که گویا اینطور نیست.

«متلک‌پرانی» از طریق سفرهای استانی

در همین نشست خبری مخاطبان چندین بار متلک‌های رئیسی به دولت قبل را شنیدند. او در بخشی از سخنانش در همین نشست خبری گفته «می‌شود در تهران نشست و گزارشی برای ما بیاورند اما به نظرم حضور در استان‌ها و دیدن نقایص کار به انسان حس بسیاری می‌دهد و به همکارانم نیز توصیه می‌کنم که با حضور در میدان حس را پیدا کنند.»

تیر ماه ۱۴۰۱ هم او در جریان سفر به خراسان شمالی، با همین سوژه اقدام به «متلک‌پرانی» کرده بود:‌ «می‌توان به صورت تصویری در جریان مشکلات استان‌ها قرار گرفت اما شنیدن کی بود مانند دیدن. تا روزی که در دولت باشم بنا دارم که سخن مردم را از نزدیک بشنوم. ممکن است برخی از افرادی که این دیدارها را مورد سرزنش قرار می‎دهند تجربه این دیدارها را نداشته باشند.»

این همان سوژه‌ای است که در زمان دولت یازدهم و دوازدهم، بسیاری از لشکریان سایبری در فضای مجازی با اشاره به جلسات ویدئو کنفرانسی حسن روحانی در دوران کرونا، او را مورد تمسخر قرار می‌دادند. حالا همین نکته هم در دو سال اخیر، تبدیل سوژه‌ای مناسب برای متلک‌های رئیسی شده است.

شهریور پارسال هم رئیسی در سخنانی باز به همین سوژه اشاره کرده بود: «مدیریت میدانی با مدیریت کارتابلی تفاوت دارد. فرق می‌کند که انسان پشت میز بنشیند و نشسته مدیریت کند یا اینکه در میدان حضور پیدا کند، با مردم بودن و مشکلات مردم را از نزدیک احساس کردن یک رویکرد و اصل به شمار می‌رود.»

«متلک‌پرانی» به سیاست خارجی روحانی

رئیسی در قسمتی دیگر از نشست خبری چند روز پیش خود، گفت «این‌که دیگران می‌گویند راه برون رفت ز مشکلات ما لبخند آمریکا یا چند کشور اروپایی است در پاسخشان تاکید می‌کنم که ما منتظر لبخند آن‌ها نخواهیم شد.» این مشخصا همانی سوژه‌ای است که محافظه‌کاران در زمان مذاکرات هسته‌ای ایران با شش قدرت جهانی، با مستمسک قرار دادن آن، حملات سنگینی علیه مذاکره‌کنندگان و سیاست خارجی دولت روحانی انجام می‌دادند.

رئیسی ۶-۳ از روحانی و احمدی نژاد عقب افتاد /مقایسه پاسخگویی سه رئیس جمهور

او چندین مرتبه دیگر، با همین رویکرد اقدام به «متلک‌پرانی» علیه دولت قبل کرده است. یک روز قبل از این نشست خبری، ابراهیم رئیسی که برای افتتاح تولید گاز از فاز ۱۱ میدان مشترک گازی پارس جنوبی گفت که «قبلا گفتمان این بود که اگر دیگران اخم کردند ما کار را زمین می‌گذاریم و اگر لبخند زدند کار را آغاز می‌کنیم. ما امروز کشور را به اخم و لبخند دیگران متصل نکردیم.»

آذر ماه ۱۴۰۱ نیز در حاشیه نشست مشترک دولت و مجلس باز هم متلک‌پرانی به سیاست خارجی دولت روحانی را تکرار کرده بود: «برخی نگاهشان به آن سوی مرزها بود و معتقد بودند که مسائل را نمی‌توان حل کرد اما ما نگاه اصحاب «نمی‌شود»، «مگر می‌شود»، «نخواهد شد» و «بودجه نداریم» را نداریم، هرچند اعتبارات ممکن است کافی نباشد اما با تدبیر، عقلانیت، همگرایی و با تشخیص اولویت‌ها مسائل حتما قابل حل شدن است.»

«متلک‌پرانی» درباره برجام

رئیسی در این نشست خبری، باز هم «متلک‌پرانی» داشت؛ او در پاسخ به سوالی پیرامون برجام گفت که «سعی کردیم تا گلابی‌های برجام که آقایان وعده آن را می‎دادند دست مردم برسد، اما طرف مقابل به تحریم‌ها ادامه داد. در اصل قرارداد برجام باید نکاتی رعایت می‌شد تا مسائل کنونی پیش نیاید.»

این «متلک‌پرانی» رئیسی، به سخنان روحانی در آبان ماه ۱۳۹۵ بازمی‌گردد؛ زمانی که چند ماه از انعقاد برجام گذشته بود و بسیاری در حال انتقاد از دولت بودند. روحانی هم در پاسخ گفت که «غاصبی باغ ما را غصب کرده بود، غاصب را بیرون کردیم. درب باغ به روی مردم باز شده است، یک عده کودک به درب باغ آمده‌اند می گویند سیب و گلابی کجاست که ما میل کنیم، ما باغ را از دست غاصبان درآوردیم و درخت کاشته‌ایم و این باغ آماده باروری است و صبر برای باروری این باغ لازم نیست؟». نکته قابل توجه اینکه این قسمت از سخنان ابراهیم رئیسی در وبسایت ریاست‌جمهوری سانسور شده است.

بالاخره تورم در ابتدای کار ۴۴ درصد بود یا ۶۰ درصد؟

اما متلک‌پراکنی‌های رئیسی مختص به همین نشست خبری نبوده و نیست؛ او در دو سال اخیر، به دفعات از تریبون ریاست‌جمهوری کنایه‌های ریز و درشتی را به حسن روحانی می‌زده است. او در مراسم تنفیذ، به متلک بسنده نکرد و در مراسمی ملی که رئیس‌جمهوری مستقر هم در آن حضور داشت، به تندی از دولت دوازدهم انتقاد کرد.

او در این مراسم بیان کرده بود که پیام مردم در انتخابات ۲۸ خرداد، پایان دادن به تورم بیش از ۴۴ درصدی است؛ با این وجود در نشست خبری اخیرش گفته که دولتش در این دو سال تورم بیش از ۶۰ درصدی را به ۴۶ درصدی کاهش داده است؛ مشخص نیست تورم ان زمان بالاخره ۴۴ درصدی بوده یا ۶۰درصدی؟

«متلک‌پرانی» درباره تصمیم بنزینی

رئیسی در سخنرانی‌های دیگرش هم از حربه‌ی متلک‌پرانی علیه دولت قبل استفاده کرده است؛ آبان ۱۴۰۰ و در دومین سالگرد اعتراضات بنزینی ۱۳۹۸، در جریان سفر به زنجان گفته بود ما باید نظام اقتصادی کشور را اصلاح کنیم و این اصلاح حتما با نظر نخبگان و اقناع مردم است، دولت در این زمینه شوک اقتصادی وارد نخواهد کرد و در اجرای تصمیمات و جراحی های اقتصادی مردم را غافلگیر نمی‌کنیم.»

این سخنان کنایه به اعلام قیمت بنزین در دولت روحانی است. او شهریور ماه ۱۴۰۰ در همان ابتدای کار در جریان یک سخنرانی تلویزیونی، با دستمایه قرار دادن موضوع بنزین باز هم «متلک‌پرانی» کرده بود:‌«تصمیمی نمی‌گیرم که مردم صبح بیدار شوند و تازه متوجه آن بشوند».

شانه خالی کردن از پاسخ

اینها تنها قسمتی از سخنان ابراهیم رئیسی بود که در قالب طعنه و کنایه و «متلک‌پرانی» بیان کرده است. اما اخیرا این رویه دولتی‌ها و بخصوص ابراهیم رئیسی پررنگ‌تر شده است. اخیرا انتقادات زیادی درباره عملکرد دولت به ویژه در حوزه معیشت مطرح می‌شود که احتمالا این «متلک‌پرانی‌ها» به دولت قبل، برای فرافکنی بوده تا از پاسخگویی درباره عملکرد دولت و گرانی‌ها کم‌سابقه شانه خالی کند.

با این وجود مشخص نیست اگر این سخنان «متلک‌پراکنی» محسوب نشوند، دقیقا چه عنوانی می‌توان به آنها اطلاق کرد؛ نقد سازنده؟!