هشدار روزنامه شرق به مقامات دولت: در اظهارنظر درباره فلسطین دقت کنید
روزنامه شرق نوشت: هرچند هفتم اکتبر بهعنوان یک نقطه عطف میتواند جعبه پاندورایی را در تحولات فلسطین و منطقه غرب آسیا باز کند که یک نظم نوین منطقهای را به دنبال داشته باشد، اما در شرایط بهشدت سیال و مبهم فعلی نمیتوان درک روشنی از حدود و ثغور و اقتضائات این نظم داشت؛ چراکه تحولات میدانی بهعنوان مهمترین پارامتر کماکان در جریان است و در این میان مهمترین موضوع در تحولات میدانی هم به شدت و وسعت حمله زمینی اسرائیل به نوار غزه و به تبع آن واکنش گروههای فلسطینی و لبنانی بازمیگردد.
به گزارش جهان مانا، در ادامه مطلب این روزنامه آمده است: حائز اهمیت، برخی تلاشهای سیاسی و رسانهای ۷۲ ساعت گذشته است که به صورتی مستمر، مداوم و معنادار در رفتاری ضد ایرانی سعی دارد مشخصا پای ایران را به حمله هفتم اکتبر باز کند و در پی آن، گزارههایی را در قالب افزایش فشار به تهران یا حتی موضوع تنش و حمله به ایران پیش میکشند که البته با واکنشهای جدی از سوی مقامات جمهوری اسلامی ایران مواجه شده است.
دراینباره نمایندگی ایران در سازمان ملل در بیانیهای، ضمن اعلام اینکه اقدامات فلسطین دفاع کاملا مشروع در مقابل هفت دهه اشغال ظالمانه و جنایات فجیع رژیم نامشروع صهیونیستی است، هرگونه دخالت در عملیات طوفانالاقصی را رد کرد. در بخشی از بیانیه آمده که ایران در عملیات حماس علیه رژیم صهیونیستی دخالتی نداشته و عملیات روز شنبه از طرف خود گروههای فلسطینی انجام شده است.
در بخشی دیگر از این مطلب با تاکید بر لزوم توجه به منافع ملی آمده است:
با توجه به تداوم و تشدید حملات و هجمههای سیاسی و رسانهای علیه تهران درباره عملیات روز شنبه حماس، بدیهی بود که ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم در نشست خبری دیروز دوشنبه خود به این موضوع ورود جدی داشته باشد.
اگرچه به گفته و اذعان مقامات ایالات متحده آمریکا تاکنون هیچگونه مدرک مشخصی دال بر حمایت یا نقش مستقیم جمهوری اسلامی ایران در عملیات ۷ اکتبر حماس علیه اسرائیل وجود ندارد و نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل نیز این مسئله را تکرار کرده است و درعینحال مقامات دولت بایدن و همچنین تهران بر این موضوع تأکید دارند که تاکنون هیچ مبلغی از شش میلیارد دلار واریزی به حسابهای ایران در بانکهای قطری خرج نشده است و از این منظر نمیتوان توافق تهران–واشنگتن بر سر تبادل زندانیان دوتابعیتی و آزادسازی این پولهای بلوکهشده را به انجام عملیات طوفانالاقصی گره زد، اما بیشک باید این نکته را هم در نظر گرفت که مبادا منافع ملی قربانی برخی تندرویهای داخلی شود.
جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا به لحاظ اخلاقی همواره خود را متعهد به حمایت جدی از آرمان فلسطین و گروههای مقاومت میداند، اما مرز باریک این حمایت اخلاقی با برخی موضعگیریها و شعارها باید بهدرستی در سطح رسانهای تبیین شود که فضا برای سوءاستفاده و موجسواری معارضان شکل نگیرد. بههرحال باید اذعان کرد که در برهههای مختلف متأسفانه برخی تندرویهای داخلی در کنار حبوبغضهای سیاسی خارج از کشور بهعنوان دو لبه قیچی عمل کردهاند که بارها منافع ملی را قربانی مطامع دو طرف کرده که بعضا منافعشان در همپوشانی با همدیگر رقم خورده است. در این میان به نظر میرسد بخشی از توییت دیروز عضو نمایندگی ایران در سازمان ملل میتواند یک خط درست سیاسی و رسانهای را به دست بدهد که «اگرچه جمهوری اسلامی ایران همدلانه برای حمایت راسخ از فلسطین در کنار آنها ایستاده است، اما نقشی در پاسخ فلسطینیها ندارد؛ چراکه این پاسخ صرفا از سوی خود فلسطین انجام میشود».
به موازات آنچه گفته شد، برخی تحلیلگران و کارشناسان این روزها از روی دلسوزی هشدارها و تذکراتی را مطرح کردهاند و پیرو آن واقعا جا دارد این نکته مدنظر قرار گیرد که برخی مقامات اجرائی در بهکاربردن واژهها، ادبیات و موضعگیریهای خود نهایت دقت، هوشمندی و مصلحت را با درنظرگرفتن چارچوب منافع ملی داشته باشند تا تبعاتی دامنگیر کشور نشود. نکته حائز اهمیت دیگر آن است که به نظر میرسد برخی نیروهای اجرائی، بیربط یا باربط به دنبال اظهارنظر در مسائلی هستند که در حوزه تخصصی و حیطه اختیارات آنها نیست. این معضل در حوزه سیاست خارجی و موضوعات دیپلماتیک بهشدت مشهود است و گاهی دیده میشود هر فرد غیرمتخصصی خود را محق به اظهارنظر در زمینه سیاست خارجی میداند، بدون آنکه به منافع ملی و نیز عواقب و تبعات مواضعش فکر کرده باشد.
درحالیکه این اظهارنظرها در سطحیترین حالتش بدون درنظرگرفتن بار حقوقی یا دیپلماتیک میتواند بهعنوان مستمسکی برای فشار علیه منافع ایران مورد استفاده قرار گیرد. در فضای انتخاباتی و غیرانتخاباتی نباید مانور سیاسی برخی افراد و احزاب روی آرمان فلسطین یک حربه انتخاباتی باشد. اما قطعا کسانی که به دنبال مطرحکردن خود از این طریق هستند بیشترین ضربه را به منافع ملی میزنند؛ چراکه بدون شناخت درست از مسائل فلسطین، اسرائیل، منطقه غرب آسیا و روندهای جاری در نظام بینالملل نمیتوان شعاری با موضوع برخورد کرد. اظهارنظرهای سنجیده هم میتواند یک موتیف درست کلامی را ایجاد کند که درعینحال حق مطلب را بدون هیچگونه تبعاتی ادا کرده باشد؛ چنانکه عباسعلی کدخدایی، رئیس پژوهشکده شورای نگهبان و عضو این شورا نوشت: «غربیها مدعی هستند صهیونیستها حق دفاع از خود دارند. باید گفت که حق دفاع مشروع به دلیل تقدم حضور مردمان فلسطین، (تنها) متعلق به آنان است و نه به اشغالگرانی که با زور و خلاف اصول و قواعد حقوق بینالملل، سرزمین مردم تحت ستم فلسطین را غصب کردهاند».
در دنیای امروز که نقش رسانهها بیبدیل است، هرگونه واکنش و سخنی، چه در قالب موضع شخصی و چه موضع رسمی، به واسطه بعد حقوقی افراد میتواند تبعاتی را برای کشورها و منافع ملی به دنبال داشته باشد؛ بنابراین دیگر چیری به نام موضع خصوصی معنا ندارد. مقامات اجرائی باید در اظهارنظرهایشان در فضای مجازی، مصاحبهها و... به این نکته دقت کنند که دیگر مانند گذشته نمیتوان موضوعی را مطرح کرد و بعد آن را تکذیب کرد. هر حرف و سخنی در دنیای رسانهای امروز برای همیشه ثبت خواهد شد.