جانشین اسماعیل هنیه کیست؟/ چشم انداز رابطه یحیی سنوار با ایران چگونه است؟
جنبش مقاومت اسلامی حماس اعلام کرد که «یحیی سنوار» به عنوان جانشین شهید اسماعیل هینه رئیس دفتر سیاسی این جنبش انتخاب شده است. اما یحیی سنوار کیست؟ و انتخاب او چه واکنشهای داخلی و خارجی در برداشته است؟
به گزارش جهان مانا، سنوار در 19 اکتبر سال 1962 در اردوگاه آوارگان خان یونس متولد شد و اصالتاً اهل شهر مجدل در فلسطین اشغالی است. جانشین اسماعیل هنیه پس از آزادی از زندانهای رژیم صهیونیستی در سال 2012 ازدواج کرده و دو فرزند پسر و یک دختر دارد. سنوار در مدارس اردوگاه جنین مشغول به تحصیل شد تا در نهایت تحصلات دوره متوسطه خود را در یکی از مدارس این منطقه به پایان رساند. همچنین وارد دانشگاه اسلامی غزه شد و در رشته زبان عربی مدرک لیسانس گرفت. او برای 5 سال در شورای دانشجویی دانشگاه اسلامی فعالیت داشت و به عنوان دبیر کمیته فرهنگی و ریاضی و معاون آن انتخاب شد. پس از آن ریاست این شورا را عهده دار شده و یک بار دیگر به عنوان معاون آن انتخاب شد.
٢۶اردیبهشت سال١۴٠٠ رژیم اسرائیل با هدف ترور یحیی سنوار خانه او در شهر خان یونس در جنوب نوار غزه را شناسایی و بمباران کرد. رسانه های عبری مطمئن بودند که این ترور موفقیت آمیز بوده و ارتش اسرائیل فرمانده میدانی حماس را از بین برده است اما پس از چند روز یحیی السنوار در این محل حضور پیدا میکند و با ژست خاصی روی مبل خانهاش عکس میگیرد و این عکس رسانهای میشود. این اقدام در آن زمان حرص محافل مختلف اسرائیل را درآورد و سنوار با این عکس ارتش و اطلاعات رژیم صهیونیستی را به چالش کشید.
یحیی ابراهیم سنوار در کارنامه جهادی خود رهبری حماس در باریکه غزه را برعهده داشته است. او بنیانگذار سرویس امنیتی حماس موسوم به «مجد» (دستگاه امنیتی که نقطه تمرکز آن بر پروندههای امنیت داخلی) بوده است
یحیی سنوار در سال ۱۹۸۸ توسط نیروهای رژیم صهیونیستی بازداشت و به چهار بار حبس ابد محکوم شد با این حال، در سال ۲۰۱۱ در جریان مبادله ۱۰۲۷ زندانی اسیر فلسطینی با «گیلعاد شالیط» نظامی اسرائیلیِ اسیر به دست حماس، آزاد شد. بسیاری از ناظران و تحلیلگران اسرائیلی بر این باورند که آزاد کردن یحیی سنوار، بزرگترین اشتباهی بوده که رژیم اسرائیل علیه منافع خود مرتکب شده است.
نکته جالب در مورد یحیی سنوار این است که گفته شده او جامعه اسرائیل را به خوبی میشناسد. اساسا به همین دلیل هم گفته میشود که این شناختِ او در نوع رویکرد جنبش حماس به ویژه در حوزه رسانهای و تبلیغاتی علیه رژیم اسرائیل نمود یافته است.
تشکیلات امنیتی تحت مدیریت سنوار به تدریج به قدری قدرت گرفت که در مقام یک تشکیلات ضدجاسوسی، اشراف قابل ملاحظهای را بر تحرکات رژیم اسرائیل و جاسوسان آن پیدا کرد و حتی برخی افراد که در حماس فعالیت داشتند و به جاسوسی برای اسرائیل میپرداختند را نیز شناسایی و با آنها برخورد کرده است. اساسا همین قدرت و نفوذ یحیی السنوار بود که سبب شده اسرائیلیها خیلی زود او را بازداشت کنند. امری که موجب شد او ۲۳ سال از عمر خود را در زندانهای اسرائیل بگذراند.
تحلیلگران اسرائیلی به این مساله اشاره دارند که انتخاب او در سال ۲۰۱۷ به عنوان رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس در غزه حاکی از این است که حماس به جنس نگاه فردی نظیر سنوار که چهرهای خطرناک علیه اسرائیل است، اولویت قابل توجهی بخشیده است.
انتخاب یحیی سنوار به عنوان رهبر سیاسی جدید حماس واکنشهای مثبتی را در بین گروه های فلسطینی و لبنان در برداشته است.
انتخاب با اجماع آرا
اوسامه حمدان، یکی از مقامات حماس درباره روند انتخاب رهبر جدید این جنبش درباره این واکنش ها به الجزیره گفت: انتخاب یحیی سنوار برای این پست با اجماع صورت گرفته و هیچ مخالفی در این باره وجود نداشت.
او در ادامه خاطر نشان کرد: این موضوع نشان میدهد حماس از ماهیت صحنه آگاهی داشته و مذاکره توسط رهبری مدیریت میشود و سنوار همیشه در صحنه حضور دارد. اینکه ما سنوار را به فوریت انتخاب کردیم نشان دهنده پویایی حماس است. تیمی که در زمان مدیریت هنیه مذاکرات را دنبال میکرد در زمان حضور سنوار نیز این روند را دنبال میکند.
حمدان در پایان تاکید کرد: دانش دقیق سنوار از اشغالگران میتواند باعث تقویت مواضع ما در مرحله بعدی مذاکرات شود.
حمدان تاکید کرد که پیام حماس این است که کسی را به عنوان رهبر انتخاب کرده که بیش از ۳۰۰ روز است امانتدار جهاد و مبارزه در میدان نبرد در غزه است.
پیام قاطع به دشمن
جنبش جهاد اسلامی فلسطین هم ضمن تبریک انتخاب یحیی سنوار به عنوان جانشین شهید اسماعیل هنیه و رئیس جدید دفتر سیاسی حماس، تاکید کرد که رایزنیهای داخلی موفقیتآمیز برادران در جنبش حماس و پر کردن سریع خلأ ایجاد شده پس از ترور شهید هنیه (رحمه الله) علیرغم ادامه جنگ، پیامی قاطع به دشمن صهیونیستی است مبنی بر اینکه حماس همچنان قوی و منسجم است و دشمن با وجود نسلکشی در غزه نتوانسته به چارچوب و ساختار این جنبش خدشهای وارد کند.
این جنبش برای سنوار و رهبران حماس در مسیر تحقق اهداف ملت فلسطین در زمینه آزادسازی، بازگشت و بیرون راندن اشغالگران آرزوی موفقیت کرد.
انتخاب سازمان یافته
«جهاد طه» سخنگوی حماس گفت: انتخاب سنوار یک تصمیم کورکورانه نبوده بلکه پس از یک سری رایزنی های داخلی مبتنی بر چارچوب های سازمانی صورت گرفته است.
طه افزود: انتخاب یحیی سنوار در واقع پاسخی سیاسی به ترور شهید هنیه و پیامی به دشمن است مبنی بر اینکه این جنبش وارد مرحله جدیدی از مقاومت شده است.
او گفت: این جنبش از زمان شهادت شیخ احمد یاسین به عنوان بنیانگذار حماس و همچنین پس از شهادت عبدالعزیز الرنتیسی و شیخ صلاح شحاده و همه رهبران بنیانگذاری که مرحله جدیدی از اقدامات مقاومتی را پی ریزی کردند، به توسعه و گسترش خود ادامه می دهد و آنها در تعیین مسیر این جنبش علی رغم چالش های بزرگ سهیم بودند
پیام قوی به امریکا
حزب الله لبنان هم در واکنش به انتخاب سنوار اعلام کرد که این انتخاب از نوار غزه تحت محاصره، تاکیدی است بر اینکه اهداف دشمن صهیونیستی از ترور و شهادت رهبران مقاومت شکست خورده و راه به جایی نبرده است.
حزب الله این انتخاب را، پیامی قوی و قاطع به دشمن صهیونیستی و آمریکا و دیگر همپیمانان آن است مبنی بر اینکه حماس در تصمیمگیریهایش کاملا یکپارچه و متحد، در اصول خود قاطع و در پایبندی به گزینههای اصلی خویش ثابت است.
گروه اخوان المسلمین انتخاب سنوار را تبریک گفت و تاکید کرد که ما دستان او را میفشاریم و بار دیگر بر موضع قاطع و راسخ در حمایت از حق ملت فلسطین برای دفاع از سرزمین خود و آزادسازی آن از لوث اشغالگری تاکید میکنیم.
گروه اخوان المسلمین همچنین تاکید کرد که در مرحله حساس کنونی، ایستادن پشت سر رهبری و حفظ وحدت و یکپارچگی واجب است.
واکنش رسانههای معتبر جهان
نیویورک تایمز نیز تاکید کرد که انتخاب سنوار به عنوان رئیس جنبش حماس نشان میدهد که رهبران این جنبش فلسطینی همچنان و بعد از گذشت ۱۰ ماه از آغاز جنگ به تصمیم خود برای مبارزه با اسرائیل پایبند هستند.
تقویت گروه مقاومت
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال نیز نوشت که انتخاب یحیی سنوار به عنوان رئیس جنبش حماس موقعیت این جنبش را به عنوان یک گروه مقاومت مسلحانه ضد اسرائیل تقویت میکند.
واکنش اسرائیلی ها به جانشینی سنوار
اما اسرائیلیها همانطور که انتظار می رفت از این انتخاب بسیار عصبانی هستند. چون پس از انتخاب سنوار به عنوان رئیس جنبش مقاومت اسلامی حماس یک افسر اسرائیلی در توییتی نوشت: اشتباه کردیم که هنیه را ترور کردیم تا سنوار رئیس حماس شود.
«یسرائیل کاتس» وزیر امورخارجه رژیم اسرائیل مدعی شد: تعیین سنوار به عنوان رهبر حماس علت دیگری برای حذف او و محو حافظه این گروهک از زمین است.
روزنامه معاریو چاپ سرزمینهای اشغالی در این باره گزارش داد که انتخاب سنوار درواقع مانوری از سوی حماس است.
دانیل هاگاری سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی مدعی شد: تنها تدارکات و هدفی که اسرائیل برای سنوار دارد این است که او را به سرنوشت محمد الضیف فرمانده نظامی ارشد گردانهای عزالدین القسام دچار کند.
«یونی بن مناحم» یکی از تحلیلگران صهیونیست هم در این باره افزود: انتخاب سنوار، به مثابه پیروزی ایران است.
شبکه کان رژیم صهیونیستی نیز در این باره گزارش داد که انتخاب سنوار نشان می دهد که حماس در غزه همچنان پرقدرت است.
این شبکه اسرائیلی افزود: تعیین سنوار یک اقدام غیرمنتظره و پیامی به اسرائیل است که او زنده است و رهبران حماس در غزه قدرتمند و استوار بوده و خواهند بود.
واکنشهای کارشناسان ایرانی به انتخاب سنوار
سنوار نزدیکتر از هنیه به تهران
در همین زمینه محسن میلانی استاد دانشگاه در تحلیلی از انتخاب یحیی سنوار به عنوان جانشین شهید هنیه نوشت که «حماس، یحیی السنوار را به عنوان جانشین هنیه و رئیس دفتر سیاسی حماس انتخاب کرد. سنوار از هنیه هم به تهران نزدیکتر است، زیرا اوایل جنگ داخلی سوریه که حماس در مخالفت با تهران از اسد دفاع نکرد، او بود که عامل آشتی بین تهران و حماس شد.»
انتخاب هوشمندانه
یک دیپلمات جمهوری اسلامی ایران انتخابات «یحیی سنوار» بهعنوان جانشین شهید اسماعیل هنیه و رئیس جدید دفتر سیاسی حماس را هوشمندانه عنوان کرد.
حسین جابری انصاری در این ارتباط در مطلبی نوشت: «جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) اعلام کرد «یحیی سنوار» بعنوان جانشین شهید اسماعیل هنیه و رئیس جدید دفتر سیاسی این جنبش برگزیده شده است. انتخاب فرمانده یحیی سنوار رهبر مقاومت اسطوره ای غزه و خالق حماسه هفتم اکتبر فلسطین حامل یک پیام دقیق و مهم به اسرائیل است: اگر اسماعیل هنیه مستقر در دوحه و راهبر تلاش های سیاسی و مذاکرات آتش بس را نمی توانید تحمل کنید، فرمانده یحیی سنوار قهرمان ۷ اکتبر مبارکتان باشد. انتخابی بسیار هوشمندانه و به جا. »
او ادامه داد: «قاعدتا فردی هم در خارج فلسطین به عنوان جانشین رئیس دفتر سیاسی حماس انتخاب شده است یا انتخاب خواهد شد تا بتواند در بیرون از فلسطین صدای مقاومت و حماس باشد. مجاهد شهید اسماعیل هنیه و مقاومت فلسطین زنده است، تا ملت فلسطین زنده است.»