واکنش رسانه‌های جهان به محتوای فایل صوتی محرمانه مصاحبه محمدجواد ظریف
مصاحبه محمدجواد ظریف با سعید لیلاز، که قرار نبود انتشار عمومی پیدا کند، پس از انتشار هم چون بمب خبری فضای رسانه‌های داخلی و شبکه‌های اجتماعی را دربرگرفت. اما رسانه‌های خارجی هم به میزان زیادی به این سخنان واکنش نشان دادند که در ادامه برخی از مهم‌ترین آن‌ها را مرور می‌کنیم.
به گزارش جهان مانا، نیویورک‌تایمز یکی از اولین نشریه‌هایی بود که به این موضوع پرداخت و عموماً مرجع سایر روزنامه‌های بین‌المللی قرار گرفت. این نشریه بر اساس محتوای این فایل در مطلب خود سپاه را تعیین‌کننده اصلی سیاستگذاری‌ها در ایران معرفی می‌کند. انتقاد از سردار سلیمانی در جنگ طولانی سوریه و نقش مخرب روسیه در مذاکرات هسته‌ای از موارد برجسته این گفت‌وگو از نظر نویسنده نیویورک تایمز بود. این نشریه به جنبه مثبت نقش قاسم سلیمانی در جنگ امریکا علیه افغانستان و عراق هم می‌پردازد. ظریف اذعان داشت شهادت قاسم سلیمانی ضربه بزرگی به ایران بود، به اندازه تخریب کامل یک شهر. این نشریه انتقاد محمدعلی ابطحی را که انتشار این فایل را معادل حادثه نطنز دانست، هم منعکس کرد. همچنین به تحلیل این نشریه انتشار این فایل صوتی بر دیپلمات‌ها بر وین اثر منفی خواهد گذاشت.
نشریه انگلیسی تلگراف در وب‌سایت خود با عنوان «هشدار وزیر امور خارجه از سلطه زیاد نظامی‌ها بر دیپلماسی» به این موضوع واکنش نشان داد. این نشریه فداشدن دیپلماسی در خدمت نظامیان را مهم‌ترین نکته این مصاحبه برداشت کرد. نکته جالبی که توجه این نشریه را به خود جلب کرده تابو بودن عیان کردن نقش سوء روسیه در مذاکرات هسته‌ای است، به طوری که ظریف هشدار می‌دهد شما نمی‌توانید این قسمت از حرف‌های من را منتشر کنید.
نیوزویک هم به این بخش از صحبت‌های محمدجواد ظریف را که در آن استفاده روسیه و چین از ایران برای دور کردن توجهات از ترامپ به آن‌ها اشاره شده بود، مورد توجه قرار داد. در ادامه تنها به واکنش‌های منفی داخلی نسبت به انتشار این فایل پرداخت. فضای خودمانی این گفت‌وگو هم مورد توجه این نشریه قرار گرفت.
نشریه ترکیه‌ای تی‌آرتی انتشار این فایل صوتی را انتقادی نسبت به نقش سپاه پاسداران در سیاست خارجی و به ویژه پرونده هسته‌ای دانست. این نشریه از این جهت این مصاحبه را منحصربه‌فرد می‌داند که بسیار بی‌پرده واقعیت‌هایی را عیان کرد. به ادعای این نشریه، در ایران سیاستمداران جلوی دوربین احتیاط زیادی دارند تا حرف‌شان دستاویز برخوردهای خشن با آن‌ها نشود. اما این مصاحبه ظاهراً چنین ویژگی‌ای نداشت. این نشریه انتشار این فایل را در دنباله انفجار نطنز و تصمیم به گسترش غنی‌سازی 60 درصد عامل مخرب مذاکرات وین می‌داند. یکی از نکات مورد توجه این رسانه ترکیه‌ای، سعودی بودن منبع انتشار این فایل صوتی است؛ سپس توضیح می‌دهد جمهوری اسلامی از ایران اینترنشنال به خاطر همکاری با یک گروه شورشی مسلح شکایت می‌کند که مورد قبول تصمیم‌گیران در انگلیس واقع نمی‌شود. انتقاد از قاسم سلیمانی و همچنین روسیه و چین هم مورد توجه این نشریه قرار گرفت.
سرویس جهانی بی‌بی‌سی در مطلبی در وب‌سایت خود آن‌چه را مایه تعجب می‌دانست این بود که این سخنان از زبان یک دیپلمات با تجربه هم‌چون ظریف مطرح می‌شود و این که وی حتی با استانداردهای ایران معمولاً خیلی محافظه‌کارانه اظهارنظر می‌کند. نویسنده همچنین اظهارات ظریف در مورد نقش لاوروف را هم مایه تعجب دانست؛ چراکه همیشه این‌گونه تصور می‌شد که ظریف رابطه خوبی با لاوروف دارد.
رادیوی ان‌پی‌آر هم به شرحی معمول و متعادل از گفت‌وگوی ظریف پرداخت اما در پایان آن را تنها مورد از شکایت نسبت به نقش نظامیان ندانست. وب‌سایت این رادیو از کتاب خاطرات هاشمی‌رفسنجانی نقل می‌کند که در آن آیت‌الله هاشمی وزارت امور خارجه را «عملاً در احاطه نیروی قدس سپاه پاسداران» می‌دانست. حسن روحانی هم سپاه پاسداران را به تخریب توافق هسته‌ای متهم کرد. این وب‌سایت به نقل از تحلیلگران علت نشر این فایل محرمانه را تلاش برای منصرف کردن محمدجواد ظریف از کاندیداتوری برای انتخابات ریاست جمهوری عنوان کرد.
وب‌سایت نیویورک‌پست نکته جالب این فایل صوتی را این موضوع دانست که جان کری به ظریف در مورد 200 مورد عملیات مخفی اسرائیل علیه منافع ایران در سوریه اطلاع داده بود. این در واقع بخشی از انتقادی بود که ظریف نسبت به بی‌اطلاع نگه داشته‌شدن خود در مورد بسیاری از مسائل مطرح می‌کرد و این که برخی اطلاعات را جان کری به او می‌داده است. مشخص نیست این اطلاعات را کری موقعی به ظریف می‌داده که وزیر امور خارجه بوده یا بعد از آن؛ البته جان کری، دادن اطلاعات در مورد عملیات اسرائیل چه در زمان تصدی وزارت امور خارجه و چه پس از آن را انکار کرد.
منبع: قرن نو
